Martsje de Jong

Besprek Swarte Swan, Gideon Samson / oersetting: Geart Tigchelaar

logo.ensafh

Foar pubers wurdt ornaris net in soad Frysk skreaun. It argumint lit him riede: se lêze leafst neat oars as koarte berjochten op sosjale media, of hingje ûnderút foar Netflix. Dêrmei pleitsje útjouwers harsels frij en begjinne skriuwers as it treft net iens oan in boek foar de dreechst te begripen kategory bern dy’t der is. Mar wat der net is, kin ek net lêzen wurde. It feit dat der sûnt 1999 mar tsien (!) orizjinele Fryske boeken skreaun binne foar de bern yn de ûnderbou fan it fuortset ûnderwiis, wêrfan de helte fan de hân fan Hanneke de Jong, seit genôch.… Lês fierder

Uolf Candrian, André Looijenga

Schigitg ch’il pumer flurescha – Besprek ‘Salang’t de beam bloeit’

logo.ensafh

Uolf Candrian (oersetting: André Looijenga)

Schigitg ch’il pumer flurescha

Salang’t de beam bloeit fertelt yn it koart de skiednis fan de Fryske literatuer, en is ferskynd yn fjouwer ferskillende talen: Dútsk, Ingelsk, Nederlânsk en Frysk. It boek is krekt as it dialektferskaat fan de provinsje bûnt fan foarm; de kleuren wize it paad yn it boek, want de sidenûmers ferdwine suver yn ’e middentear. Dizze koarte Fryske literatuerskiednis yn hânsum formaat is ek gaadlik foar lêzers dy’t oant no ta nea yn de provinsje Fryslân west ha en hjir har fakânsje trochbringe.
It boek begjint mei de âldst bewarre skreaune teksten en Fryske runen, mar de fokus leit dúdlik op de 19e en 20e iuw.… Lês fierder

Hidde Boersma

De Enigmatysk Ferljochte

logo.ensafh

Yn ’e âld learen stoel mei in kop kofje yn ’e hân sit ik omjûn troch de dichtbondels fan Cornelis van der Wal en in stikmannich jonge magneten, myn soan fan fjouwer en syn maten, te aventoerjen yn ’e skedelkosmos fan it Mantsje, Knilles, Kees, Cornelis. Wat in sûnderlinge krusing tusken in aap en in preester is dy Fryske dichter dochs.

Yn syn lêste bondel Wolf yn harnas sprekt er oer stjerren en planeten, it doarpke Betlehim, lilke wyn en fersûpe lykas foarsein; oer swalkers, boargers, pommeranten, de kont fan de ridder en it glydzjen fan soppige parren yn de mar; oer baarch bret yn beppe’ boerebûter, mei ierappels, soere stip en slaad; oer brânoffers, triljend fruit, skerpe tosken, god en satan; oer ûle, mûs en marter; oer ûnderwerpen en ek dingen.… Lês fierder

Beart Oosterhaven

‘Friersk’, in fenomenaal goed album!

logo.ensafh

Mei syn tredde solo-cd, Friersk, hat sjonger/multy-ynstrumintalist Chris Kalsbeek fan Ljouwert ien fan ’e moaiste albums út ’e skiednis fan ’e Fryske folkmuzyk ôflevere! It is in plaat dy’t oer alle boegen tsjûget fan kwaliteit: tekstueel, muzikaal én produksjoneel.

Keltyske folkmuzyk
Chris Kalsbeek is in feteraan yn ’e folkmuzyk. Hy is al mear as fjirtich jier warber yn it sjenre. Tige oansprekkend wurk makke er as sjonger/gitarist/mandola- en bûzûkyspiler, harpist en banjospiler mei de groep Fling, dêr’t yn 1997 it ikoanyske album The Wild Swans At Coole fan ferskynde, en mei in oare Fryske folkfeteraan, Ernst Langhout fan Gau. Kalsbeek stie lêstneamde ûnder mear by op dy syn twadde solo-cd The Eye Of The Cyclone (1992) en, as lid fan ’e begeliedingsgroep The Hones, op Langhout syn earste Frysktalich album Nea foar altyd (1995).… Lês fierder

Lomme Schokker

Ferdinand de Jong: De tredde perioade

logo.ensafh

De Jong hat der aardich de gong yn mei it opbouwen fan in oeuvre. De tredde perioade is it seisde boek yn in tiidbestek fan acht jier en dat wol wat sizze. Twa jier lyn seach er nei Kanada foar De Nova Scotia staazje, al earder skreau er oer it Himalayaberchte en dizze kear teach er foar ynspiraasje nei de kjeld en koperminen fan Sibearië.

Luitenant Rodion Zakirov skopt in strieminne drilynstrukteur mei in dwerslesy de rolstoel yn en moat dan as boarger besykje in nij bestean yn Moskou op te bouwen. Dat slagget fan gjin kant, de mingels wodka bringe him ek net folle fierder en sa fynt buorfrou Lara op in dei Rodion by him thús mei de foardoar iepen, stomdronken yn syn eigen dridze.… Lês fierder