Oant de midden fan ‘e 20ste iuw waard in lyts taaltsje praat yn it noarden fan Dútslân, it Wangereagersk. Dy taal of dat dialekt heart ta it Eastfrysk en is dêrmei in nei famyljelid fan it Frysk, in lyts bruorke by wize fan sprekken. Hoewol’t der in soad grammatikaal ûnderskied is tusken dy twa talen, binne de oerienkomsten dúdlik werom te sjen yn it bewarre Wangereagerske materiaal.

Lês en sjoch fierder by Sune Gregersen op Frisistyk… Lês fierder

F: Hokker feroaringen yn it taalgebrûk waakse Jaap yn ‘e eagen?
A: Och, de measte dingen feroarje ik my net om. Guon dingen steure my bytiden. Jan neamt der no sels ien…
F: O?
A: It Ingelsk is besibbe oan it Frysk. Dêrom hawwe in soad meartalsfoarmen dêr in -s. Dat ferskynsel sjucht men ek noch yn Grins, al wurdt dêr al hast fiifhûndert jier gjin Frysk mear sprutsen. Mar men hat der yn ús memmetaal op it heden in aard fan en foarmje it meartal mei -en as it heal kin. Ik haw der grútsjen fan heard dat soks dien wurdt mei’t de bern makliker Endemolsk leare.… Lês fierder

Voor zijn roman Sjappy (2020) had Sipke de Schiffart dit jaar (2023) de Gysbert Japicxpriis moeten krijgen. Er is geen enkel ander Fries proza van de afgelopen vier jaar dat ook maar in de buurt komt van deze roman. Een verontrustende roman, want de auteur durft het aan om de verwrongen hoofdfiguur ruim baan te geven. Die durf, gecombineerd met een meeslepende stijl en een uitmuntend gevoel van (vaak zwarte) humor, leverde een machtige roman op.

Sjappy was het tweede prozawerk van De Schiffart die in 2012 in boekvorm debuteerde met de verhalenbundel Wat it is om bang te wêzen dat ik in januari 2013 meteen tot het beste Friese boek van 2012 bombardeerde.… Lês fierder

Notizen zu den Buchkritiken des Tages aus FAZ, FR, NZZ, SZ, taz, Zeit, Welt, DLF und DLF Kultur. Täglich ab 14 Uhr.
09.12.2023. Als perfektes Weihnachtsgeschenk empfiehlt die FAZ Jonathan B. Losos’ Evolutionsgeschichte der Katze. Die FR wird von allem, was Michael Krüger in seinen Erinnerungen schreibt, restlos umgehauen. Die SZ lernt in Annette Mingels’ neuem Roman einen Unsympathen schätzen. Erschüttert liest die taz Stanislaw Assejews Erinnerungen an die brutale Zeit im Gefängnis Isoljazija in Donezk. Und Dlf Kultur lernt von Hannes Bajohr: KI hat Humor, aber noch dichtet der Mensch besser.

Lês fierder by Perlentaucher… Lês fierder

Komt de tied, dan komt de plaoge, zeggen de Twenten. Oolderdom komt mit gebreken. Ik moet in feberwaori veur staar naor et ziekenhuus. Butendat moe’k de kommende vri’jdag ok een betien mit spoed naor de ogedokter in et ziekenhuus. Omda’k dan niet autorieden mag, zal Harry uut Noordwoolde mit me mit.

Lês fierder by Johan Veenstra… Lês fierder

Un ikoan fan ’e stad

fanmiddach hest de Groate Overtòcht naar de Andere Kant maakt

Sneek achter dy laten, dou ut Geweten fan’e stad, trouwe Poartwachter

su’n súterege grize desemberdach dy’t tryst maakt

in skril kontrast met al dy fleurege en blijde ferhalen dystou gul over oans útstroaidest

op ’e dagen datstou nòch in ’e folle fleur fan ut leven stondst

Lês fierder by Henk van der Veer op grootsneek

Harm Rozenberg is gistermiddag, 6 desember 2023, overleden.… Lês fierder

Boven deze overpeinzing uit Koudum stond aanvankelijk gewoon ‘Boontjes’, maar die titel zou misleidend zijn. Want deze boontjes hebben niets te maken met de scheldnaam of, iets vriendelijker, de bijnaam voor Koudumers: Beantsjes, Boontjes. Nee, dit stukje gaat over Vlaamse Boontjes, al begint het wel in Koudum, of eigenlijk nog iets eerder, in Castricum.

Onze verhuizing van Castricum naar Koudum in 2016 betekende dat we kleiner gingen wonen. Dat was op zich helemaal niet erg, want we wonen in ons huis in Koudum met heel veel plezier. Een minpuntje was wel dat het aantal boeken drastisch ingeperkt diende te worden. Zo ging verreweg het grootste gedeelte van mijn verzameling Nederlandse literatuur weg.… Lês fierder