Nij

Blog Anske Smit: De Dag van de Hylper Tael

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Hindeloopen, Hielpen, Hylpen – Zang en dansgroep Ââld Hielpen bestaat dit jaar 110 jaar. Op de koudste achttiende september-dag ooit in ons land gemeten vond zondag De Dag van de Hylper Tael plaats in Hylpen. Ongeveer vijftig belangstellenden wisten de weg naar de eerste “Dag van de Hylper Tael” in de Foeke te vinden. Wat opviel was dat hoewel de eigen taal een belangrijk gedragen element in de Hylper samenleving is, de huidige autochtone Hylper inwoners – in mijn ogen: de stamhouders van de Hylper Tael – juist op deze speciale dag als vandaag in de Foeke verstek lieten gaan. Ik heb het donkerbruine vermoeden dat er een stille verdringing van het Hylpers door het Fries en door het Nederlands gaande is.… Lês fierder

Teleks: Er zijn eindelijk regels opgesteld voor de Gysbert Japicxpriis

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Gedeputeerde Staten heeft een nieuw reglement voor provinciale prijzen vastgesteld. Daarmee zijn er ook eindelijk vastgelegde regels voor de Gysbert Japicxpriis, die het sinds 2015 zonder deed.

Een van de regels voor de Japicxpriis, de belangrijkste literaire prijs van Fryslân, is dat in elk geval één van de leden van de jury uit het literaire veld moet komen. Dat maakte gedeputeerde Sietske Poepjes dinsdag bekend. Nominaties voor juryleden kunnen ingediend worden bij Gedeputeerde Staten. Die gaat uiteindelijk over de benoeming.

Lês fierder by it Friesch Dagblad… Lês fierder

‘Heliand in ’t Stellingwarfs’ prissenteerd in ‘De Nieuwe Kolk’ in Assen

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Et wereldberoemde epos Heliand was onderwarp van mar liefst drie lezings op de grote Mannefestaosie Nedersaksische literetuur en tael op 16 september. Iene was van dr. Ingrid Rembold van de Universiteit van Manchester, specialist Middelieuwse geschiedenis. Zi’j publiceerder eerder over de verovering en kristianisering oftewel ‘kerstening’ van de Saksische wereld in de negende ieuw, deur Karel de Grote en zien zeune en opvolger Lodewiek de Vrome.

Et heldendicht Heliand vertelt over leven en starven van Jiezus Kristus. Dat is om de Saksische bevolking van die tied de kristelike leer beter aksepteren te laoten en om die daor vervolgens ok meer gedreven naor leven te laoten.… Lês fierder

Teleks: Strijden voor een boerentaal – besprek biogafy Tony Feitsma

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Het was even schrikken, toen Liuwe H. Westra’s biografie van de hoogleraar Fries Tony Feitsma (1922-2009) op mijn leestafel dreunde: Pionier foar it Frysk telt 720 pagina’s. En dat in het Fries, een taal waarover in het boek zelf enkele malen wordt verteld dat het ook voor moedertaalsprekers altijd lastiger te lezen is dan het Nederlands – simpelweg door gebrek aan oefening.

Maar Pionier foar it Frysk is een boek om in één adem uit te lezen. De biograaf Westra heeft de onderste steen bovengebracht om een beeld te scheppen van een dwarse, eigenzinnige, zeer geleerde, idealistische vrouw.

Westra verklaart veel van Feitsma’s leven en loopbaan uit die achtergrond.… Lês fierder

Taal aan de Wandel: Donar en Wodan

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Voordat de god van het christendom ten tonele werd gevoerd, hingen de Germaanstalige volkeren in onze streek een polytheïstische godsdienst aan. Een voorname rol in dat geloof hadden de goden die we nu Donar en Wodan noemen. Dat we die namen gebruiken, is opmerkelijk. Ze zijn namelijk niet Nederlands. Waar komen ze dan vandaan? Hoe werden de goden ooit in het Nederlands genoemd? En hoe zouden die namen in hedendaags Nederlands hebben geklonken?

In het tweede deel van dit artikel beantwoord ik die laatste twee vragen ook voor de andere grote Westgermaanse talen: het Engels, Duits, Nedersaksisch en Fries. Daarbij bespreek ik een aantal kenmerkende klankverschillen die deze talen onderscheiden.… Lês fierder