Proaza

Jelma Knol

Royalty achter de skermen

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Hjir jo royalty-ekspêr mei fragen en antwurden dy’t nea yn de media behannele wurde.
Hoe sit it no krekt mei Charles III en Camilla? Earst myn oprjochte lokwinsken oan de beide majesteiten dat it no lang om let sa fier is. Alhoewol. Iuwenlang hiene keningen, keizers, etc. favoriten, minsken dy’t deistich tagong hiene ta de majesteiten en harren sels ûnder fjouwer eagen sprutsen, bygelyks omdat se Groom of the Stool wiene (kontfeiers op it privaat). As de kening in bysûndere foarkar foar sa’n type krige, koe dy favorite persoan syn of har posysje handich útspylje en te jilde meitsje yn de foarm fan jild en titels.… Lês fierder

Giny Bastiaans

Hûdferlet

Pleatst op
8
logo.ensafh

Wy rûnen tegearre it Dokmondpaad. In kuiertocht fan Dokkum nei Egmond. By Starum stutsen we oer nei de oare kant.
Nei trije dagen rinnen yn Noard-Hollân kaam de abdij fan Egmond yn it sicht, dêr’t wy in pear dagen bliuwe soene. Wy moasten oanpoatsje want fóar 16.00 oere ynchecke.
Ik krige it nuveraardige gefoel yn eardere tiden bedarre te wêzen. Rinnend op de tuorren yn ‘e fierte ta . As yn de midsieuwen. Dat je fóar’t de poarte slút, yn ’e stêd wêze moatte, oars wurdt it behelpen yn it ‘Húske te let’, in lyts ûnderkommen foar reizgers dy’t de stedspoarte ticht fûnen.… Lês fierder

Lomme Schokker

Fakânsjeperikels

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Dizze drûge en drege simmer gjin better plak as in pear wike útfanhúzje tusken de grouwe muorren fan in kleaster yn it Teutoburgerwald. De lêste tiid sitte my myn dreamen dwers, dy’t ik fan alle kanten ris goed beskôgje en beskikke wol. Dreamen dêr’t elk út myn fermidden fan fynt dat ik my der überhaupt net drok om meitsje moat. It hat neat om ’e hakken, sizze se, do makkest fan fearkes yn eigen eagen heule balken yn dy fan de minskheid. Ja duh, ik wol lekker sliepe kinne.

No’t de wissichheid begjint troch te kringen dat it mei my oer tsien of tweintich jier beslikke wêze sil, begjin ik mear en mear fan dy dingen te genietsjen dêr’t ik mei fertroud bin – myn moaiste boeken, foto’s, keunst, muzyk en foaral myn byinoar skarrele wysheden.… Lês fierder

Jelma Knol

Ypk fan der Fear: in nije yntroduksje op har wurk, sûnder podcast

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Guon Fryske skriuwers hiene in grutte reputaasje doe’t se noch libben, mar der is hast gjinien mear dy’t se hjoeddedei noch lêst. Lipkje Post-Beuckens (1908-1984), as romanskriuwster bekend ûnder de namme Ypk fan der Fear en dichtsjend ûnder it pseudonym Ella Wassenaer is dêr in foarbyld fan.

Twa fan har omfangrike romans lykas Ta him dyn bigearte (1949), De breugeman komt (1953) binne destiids sels yn Nederlânske oersetting ferskynd en waarden lanlik goed besprutsen. Dat komt grif troch de nijsgjirrige godstsjinstige en eroatyske tematyk dy’t Ypk fan der Fear yn de Fryske literatuer yntrodusearre. De breugeman komt giet oer de earste minnistefroulju dy’t troch de 16de iuwske oerheid ferfolge waarden en is op histoaryske boarnen basearre.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Mingd Nijs (1): dramatysk

Pleatst op
1
logo.ensafh

It tydskrift de Moanne hie yn de simmer fan 2022 yn gearwurking mei de Ljouwerter Krante in ynearsten nijsgjirrich lykjende searje publikaasjes: Dizze simmer publisearje de Leeuwarder Courant en literêr tydskrift de Moanne seis koarte ferhalen, lietteksten en gedichten fan oanstoarmjend Frysk skriuwtalint. De skriuwers bûgden har oer it tema ‘de kleau – de kloof’.’
Lit ik it mar net oar de kwaliteit fan de teksten hawwe, de skriuwers binne noch jong en kinne noch hiel wat byleare. Wat my al opfoel dat der frijwol gjin Frysk skreaun waard troch dizze ‘oanstoarmjende talinten’. Allinnich de nijsgjirrige Amerikaanske ymport-Fries Preston Losack hat it Frysk brûkt yn syn spoken word foardracht.… Lês fierder

Greet Andringa

Trompetbeam 

Pleatst op
1
logo.ensafh

Op it stuit bin ik op myn jierlikse neiskoalling om myn therapeutysk ark skerp te hâlden. Dat hawwe we yn Súd-Frankryk en dat is perfoarst gjin straf. Hjir is de simmer dy’t thús noch op him wachtsje lit al lang begongen. We ferbliuwe op in âld bûten mei kreas oanharke stientsjepaden ôfseame mei lavendel en beammen dy’t dêr al út de begjinjierren steane.

It binne benammen dy beammen dy’t my ynteressearje. Guon kin ik fansels: kastanje, sypres en in hiele grutte reade boek. Mar der binne ek ûnbekende by. Sa is der in beam mei in rûge bast en grutte hertfoarmige blêden.… Lês fierder

Jelma Knol

‘It neidiel fan de twifel’ fan I.E. Bloem

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

De ûnder pseudonym publisearjende I.E. Bloem hat mei syn/har young adult roman It neidiel fan de twifel de Simke Kloostermanpriis fan 2022 krigen. Dit boek hat Bas, in jonge stoïsijn, as haadpersoan. Bas is 16/17 jier âld, stammeret en wurdt dêrom, mar ek om oare redenen flink pest op skoalle. Mei ien fan de slimste pestkoppen, de idele en waanwize Vera, mei er nei Bergamo om fjouwer moanne lang Italjaansk etc te learen. Nei in moanne moatte se haljetrawalje nei hûs ta fanwege koroana. Underwilens binne de geheimen fan de Italjaanske Julia en de ferstoarne heit fan Bas knap yntrodusearre yn it ferhaal as spanningselemint.… Lês fierder