Martsje de Jong

Tink om dyn sinten

logo.ensafh

Ein oktober wurdt tradisjoneel de Quote 500 bekendmakke, de jierlikse list fan de 500 rykste skevels fan Nederlân. Wa tommele derút, wa kaam der nij yn, wa klom heger en wa hie yn 2023 eins de measte sinten fan allegear? In list dy’t my altyd nijsgjirrich makket, mar de teannen ek krom yn ’e skuon set. Want, wat moat in minske yn ’e goedichheid mei sa’n soad jild?

De konklúzje fan de nije list wie tryst. Ek al wie 2023 ekonomysk sjoen in net al te bêst jier foar de measte Nederlanners – de ynflaasje wie heech, de enerzjy net te beteljen en de boadskippen suver ek net – de fermogens fan de alderryksten brutsen wer alle rekôrs.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Mingd Nijs (10): Obe 2.0

logo.ensafh

 

 

De Gysbert Japicxseal fan Tresoar siet sawat fol op tongersdei 17-10-2024: hast allegear grize koppen, dêrûnder dy fan mysels. It publyk wie yn ôfwachting fan Goffe Jensma syn lunchlêzing oer ‘De Obe fan no’.

De oankundiging op de site fan Tresoar begûn sa:

De wichtichste moderne dichter fan Fryslân, Obe Postma (1867-1963), hat lang libbe. Foar in part wie er in 19de-iuwer, foar in oar part hearde er ta de 20ste iuw. Mar hoe soe de Obe Postma fan ús tiid derút sjoen hawwe? Hoe soe er him ferhâlde ta de einleas groeiende meartaligens fan de 21ste iuw? En de komst fan de digitalisearring en fan sosjale media, dy’t oer hieltyd gruttere ôfstannen minsken mei-inoar ferbine wolle?Lês fierder

Giny Bastiaans

Titus Brandsma en it Frysk yn tsjerke

logo.ensafh

As bern hie ik nuvere keunsten. Op sneintemoarn gie ik mei heit en mem nei tsjerke yn Boalsert. Heit nei de manljuskant, mem mei my nei de frouljuskant. Dat wie doe noch wol normaal. Oars as oars wie dat ik altyd ûnder de preek nei it húske ta moast. Us mem sei moarns: ‘Hast wol nei it húske ta west, foar do witst wol?’ Dat koe mem wol wolle, dat ik dat dien hie, mar dan wie er noch net ryp fansels.

Mar ja, as de preek begûn, dan wie it safier, dan moast ik. Ik luts mem skruten oan de mouwe en dan wist se wol hoe let at it wie.… Lês fierder

Jemke Visser

Polarisaasje

logo.ensafh

Wy ha it der mar drok mei tsjintwurdich. Guon meitsje harren der sels skuldich oan en oars is it wol ûnderwerp fan diskusje yn kranten, as yn al mar mear praatprogamma’s, al hat opperflakkich, gychelich gejeuzel dêr gauris de oerhân.
Sels hie ik in ynstjoerd stikje yn ’e NRC nei oanlieding fan in ûndersyk troch sosjolooch Quita Muis.
Och, altyd wol wer in lyts sukseske as it pleatst wurdt, net dan! Mar dêrmei is de diskusje fansels noch lang net foarby. Ek yn mear kranten waard it ûndersyk neamd.
Der is neigien hoe’t it sit mei polarisaasje yn ferskate groepearrings, ûnder oare by saneamde heech – en leechoplaten, babyboomers en de nijere jongereingeneraasjes, ek hoe’t men oer elkoar tinkt.… Lês fierder

Anne Feddema

Jammerder mei in missy

logo.ensafh

Ien fan ’e foardielen fan it hawwen en skriuwen fan in kollum is dat je sa no en dan ris kwyt kinne wat jo werklik yn ’e besnijing hat of hân hat, foar in koartere of langere perioade. Eamelje sûnder skamte en wêrom ek net? Faaks hat in oar der ek noch wat oan.
Dit giet oer myn byldzjend keunstnerskip. (It Narreskip fan Jheronimus Bosch … en mar fergees happe nei de koeke). Dit skip is al mear as fjirtich jier ûnderweis en in haven komt noch altyd net yn sicht. Wat dat oanbelanget hat myn keunstnerskip wol oerienkomsten mei it omdoarmjen fan de klassike held Odysseus, jim witte wol, dy fan: gjin Home Run foar Homerus.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Mingd Nijs (9): In krante dy’t om sensuer freget

logo.ensafh

Jo sille grif tinke: wat is dat no wer foar ûnsin, dy kop fan dizze kollum! Mar nee, it is wier… Want wat skriuwt op 04-09-2024 redakteur fan de Ljouwerter Krante Irene Overduin yn in redaksjoneel kommentaar? ‘Hulde voor het openbaar ministerie in Frankrijk, de opperrechter in Brazilië en de nationale politie van Zuid-Korea.’ It giet hjir om it sensurearjen en sels ferbieden fan de sosjale mediaplatfoarmen Telegram en it eardere Twitter, X.

Overduin mei wol oer soksoarte twangmaatregels. Ommers, der binne hiel stoute minsken, dy’t dêr hiel nuvere berjochten pleatse! O, godskes, der binne sels kriminelen, drugshannelers en neam mar op dy’t gebrûk meitsje fan dizze kanalen!… Lês fierder

Anne Feddema

Feddema mei syn blikjes en fleskes

logo.ensafh

Efkes koart troch de staasjejildbocht: Hokker lannen yn Jeropa dogge oan staasjejild?…………bel!!..tiid is om. Hjir komme hja:
Dútslân, Denemarken, Sweden, Noorwegen, Finlân, Estlân, Litouwen, Yslân, Skotlân, Kroaasje én wy dus. In behoarlik grut oantal spilers kent dit stelsel fan moreel hanneljen alsa net. De reden hjirfan sil foar dizze lannen tinktmy net in soad ferskille fan de reden wêrom it yn’e goedichheid sa ferrekte lang duorre hat foar’t wy der mei begûnen. It klaaien fan bedriuwen , supermerken, de sabeare produsintenlobby ensfh. We binne der net klear foar ( nee fansels…dêr moatte jo eat foar dwaan ) it kostet jild…( ja, jo moatte wat oer hawwe foar in bettere en duorsume wrâld ).… Lês fierder