Piter Boersma

It Fryske literêre libben (5): Gysbert Japicx-priis foar Durk fan der Ploeg

logo.ensafh

Yn it offisjele berjocht fan de provinsje stie dat neffens de advyskommisje foar de Gysbert Japicx-priis de kwaliteit fan de te beoardieljen boeken, dichtbondels en oare sjenres heech wie, mar dat der gjin boek mei kop en skouders boppe-út stuts en dat de kommisje dêrnei besletten hie om in oeuvre te bekroanen, dat fan Durk van der Ploeg.
It is oars de gewoante dat de sjuery him by de priisútrikking ferantwurdet. De sjueryfoarsitter lêst dan it sjueryrapport foar. No is de ferantwurding fan de kommisje al yn it parseberjocht nei foaren kommen en dat net allinne, yn fraachpetearen mei de parse ha guon kommisjeleden har ek útlitten.… Lês fierder

A. IJ. van den Berg

Grutste foardiel fan it Frysk: der kin yn it Nederlânsk kommentaar op jûn wurde

logo.ensafh

In protte yndruk makke de útjefte fan it boek Bokwerd totaal yn 2008 net. De útjouwer like ommers net oars te dwaan as mei dy oare sammelbondels fan Rink van der Velde [1932 – 2001]. Smyt mar in brot teksten by elkoar, doch der foar dizze kear in nij kaft omhinne en advertearje der in pear wiken mei, sadat it publyk eefkes wer it bestean fan de skriuwer bybrocht is. Klear.
It doel is nammers earst dat der wer boeken fan de auteur ferkocht wurde. Om’t der noch safolle fan dy boeken yn it fûns sitte, en dy earder altiten sa’n aardige opbringst hiene.… Lês fierder

Willem Winters

Paradys mei frjemde trekken

logo.ensafh

(Dit esssee is in foarpublikaasje út it boek De wrâld fan Brolsma mei nije essees oer de ferneamde skriuwer Reinder Brolsma. It is Brolsma-tiid. Op 14 septimber binne ferskynd Reinder Brolsma (1882-1953) (Skriuwers yn byld 8 ) en Spegel fan Fryslân, in nije grutte karlêzing út de ferhalen fan Brolsma. Beide útjeften binne gearstald troch Brolsma-biograaf Doeke Sijens, dy’t ek tekene foar de einredaksje fan De wrâld fan Brolsma. Alle trije boeken binne útjeften fan de Friese Pers Boekerij bv.)

Earste moeting

Pas by it skriuwen fan De wite skelk fan Richt (1) yn 1990 haw ik in poarsje boeken fan Reinder Brolsma lêzen.… Lês fierder

Piter Boersma

It Fryske literêre libben (4): In man fan tachtich om jin oer te besauwen

logo.ensafh

Wat in idee om de Fryske literatuer wei te setten tsjinoer de Nederlânske literatuer. Dat docht Durk van der Ploeg yn in fraachpetear yn de Ljouwerter krante fan 3 septimber 2010 by gelegenheid fan syn tachtichste jierdei: ‘It nivo fan de Fryske literatuer is folle leger as de Nederlânske. Dat begjint al by de taalbehearsking. De taal yn Fryske boeken is folle earmer, de skriuwers hawwe har eigen taal noait goed leard.’
De earste sin is ûnnuansearre. Dat fan dy taalbehearsking is bull-shit. De begjinsituaasje fan in Fryske skriuwer is net optimaal, mar is er ien kear oan it skriuwen dan groeit er yn syn behearsking fan it Frysk en de feardichheid om him der yn út te drukken as koal.… Lês fierder

Piter Boersma

It Fryske literêre libben (3): wat is goed foar de Fryske literatuer?

logo.ensafh

Der binne auteurs dy’t sawol yn it Frysk as yn it Nederlânsk publisearje. It is fansels sa klear as in klûntsje dat se dat dogge om fan beide wâlen te iten. Ik formulearje it mei sin negatyf. Ik bin fan de Fryske literatuer en stel my foarearst op it stânpunt dat in Frysk skriuwer dy’t ek yn it Nederlânsk publisearret wat docht dat neidielich is foar de Fryske literatuer. De Fryske literatuer hat belang by literatuer yn it Frysk en dêrom is foar de Fryske literatuer in troch in Frysk skriuwer yn it Nederlânsk skreaune tekst in ferlerne tekst.
Fansels hat in skriuwer dêr neat mei te skaften, dy wol gewoan syn dingen dwaan.… Lês fierder

Piter Boersma

It Fryske literêre libben (2): It paad fan de Moanne

logo.ensafh

It tydskrift de Moanne is fuortkommen út Trotwaer. Wie der earst in literêr tydskrift, no is der – sa’t it yn it kolofon omskreaun wurdt  – it ‘algemien-kultureel opinyblêd (mei Trotwaer, literêr tydskrift sûnt 1969)’. Wêrom’t dat lêste, tusken heakjes pleatste, der noch by stiet? It sil wêze om it histoarysk bewustwêzen fan de lêzers yn stân te hâlden en om de bûtenwrâld net út it each ferlieze te litten of der sels fan te oertsjûgjen dat de literatuer ta de kearn fan it blêd heart. Mar ja, út hoe’t it blêd oantsjut wurdt kin allinne mar opmakke wurde dat de literatuer de ûnderlizzende partij wurden is.… Lês fierder

Piter Boersma

It Fryske literêre libben (1): It Skriuwersboun opdoeke?

logo.ensafh

It is nuver as immen dy’t krekt sels witte litten hat dat er ophâldt mei skriuwen dêrnei as foarsitter fan It Skriuwersboun fuort ek mar in fraachteken set by it fuortbestean fan It Skriuwersboun. As Koos Tiemersma ophâldt fan skriuwen, wêrom soe it der dan ek oan ta wêze dat de wrâld ophâldt fan draaien?

Koos Tiemersma wol sels net mear en sjocht der sels gjin gat mear yn. Myn reaksje is dan alderearst: as it safier is mei immen, moat er him weromlûke en plakromje foar oaren en net as folgjende died suggerearje dat wat dêr’t er by belutsen is ek mar better ophâlde kin.… Lês fierder