Lomme Schokker

It tiidrek fan in gedicht

logo.ensafh

Doe’t ik in jier of sechtsjin wie en guon bestimde langsten my wat yn de wei sieten, foarme stadichoan de poëzy in begearich perspektyf yn myn lege jûnen. Ik typte sokke gedichten oer as dizze fan Tjits Peanstra: “Lit ús in hûs fan stilte bouwe, mei muorren fan leafde en in dak fan frede, mei keamers fol blydskip en in tún, in tún mei hwat ljocht en hwat skaed mei hwat sjongende fûgels en in slûgjende kat op it paed.” Sa’n gedicht snapte ik teminsten en de ynhâld wie wat ik nedich hie. Dy multomap mei in legioen oan gedichten haw ik noch.… Lês fierder

Anne Feddema

Passe-Partût

logo.ensafh

Hjoed, rju eale, ensafh lêzers, woe ik it mei jimme hawwe oer…it of de, sels witte, Passe-Partût.
De wát?…de (of it dus) PASSE-PARTÛT.
Koartsein: de kartonnen skieding, râne, om in tekening, akwarel, skilderij op papier, ensfh. yn in list, dy’t je dan ophingje kinne oan it lewant of wat je der ek mar mei dwaan wolle.
It is in lienwurd út it Frânsk en betsjut, je kinne it der al yn lêze as jo in bytsje niget oan taal hawwe,…kaai dy’t op alle doarren past.
Yn taal wurdt it wurd ek brûkt foar wurden, dy’t alles en neat betsjutte: plakfine, neist, yn ferbân mei…no sa.… Lês fierder

Jelma Knol

Bredevoort

logo.ensafh

Yn it âlde stedsje lizze de boeken te fergieljen achter de finsterruten fan de antikwariaten. In patserige kabriolet rydt troch de nauwe strjitten, benzineroken achterlittend dy’t wol in heal oere hingjen bliuwe. De man achter it stjoer hat in learen pet op en neist him sit sa’n wiif. Jaja, jo moatte de plasse wol tsjin de sinne beskermje en ûnderwilens it ark koel hâlde. De terrassen neist de âlde fêsting sitte bomfol mei minsken dy’t de nije frijheid fiere.

It is monumintedei, in prachtgelegenheid om jo oldtimer te showen. Honoré de Balzac strúnt yn syn muontsepij troch de strjitten. Hy hat fan ien oere nachts ôf sitten te skriuwen.… Lês fierder

Giny Bastiaans

Ferkeard ynskat

logo.ensafh

Yn it healtsjuster stie ik by de pompoenen ferwoest de 47ste slak troch te knippen. Ik skrok my sawat in ûngelok doe’t ynienen freon M njonken my stie.
‘Wat dochstû no?’ tettere hy yn myn ear.
‘Dat sjochst dochs wol?’ raasde ik werom.
‘Hoechst net sa te razen,’ sei er fyntsjes, ‘Ik bin net dôf.’
‘Dat bist wol,’ snaude ik werom, ‘mar dêr giet it no net om.’
‘Ik fyn dat neat foar dy,’ sei er, en aaide my oer de holle mei de oprôle krante dy’t er yn ’e hân hie. ‘Oars pakst se altyd sachtsjes op. Dochst de slakken yn in ammerke en dan yn de kontener!’… Lês fierder

Lomme Schokker

In lange tocht fol muoitepine

logo.ensafh

It simmerwaar makke dat ik de lêste moannen wer ris aardich oan it lêzen rekke. Der wiene twa boeken dy’t der boppeút stutsen, wat de wille fan it lêzen en de útdaging fan it oertinken oangiene. De iene wie Grand Hotel Europa van Ilja Leonard Pfeijffer (wat betsjut reizgjen noch tsjintwurdich yn de fersmoarende wrâld fan it massatoerisme…), de oare Jabik Veenbaas syn Odysseus’ onvoltooide reis: de ontwikkeling van een mythische held in de westerse literatuur. It boek hat Veenbaas opdroegen oan syn learaar Nederlânsk oan it gymnasium yn Ljouwert en soks seit my hiel wat.

Veenbaas lit mei nijsgjirrige foarbylden út de westerske literatuer sjen hoe’t troch de iuwen hinne de figuer fan Odysseus fierder stal kriget, mar dat dizze foar de pylgers yn it libben pas yn ’e tiid fan de renêssânse min of mear ta in fertroude reisgenoat wurdt.… Lês fierder

Giny Bastiaans

Lekker

logo.ensafh

‘Agoeie’, hearde ik efter my. Dat koe net misse, dy stim wie fan Afke. Dy koe sûnder mankearen gesellich oer de grins fan oardel meter hinne prate.
Afke kaam ik gauris tsjin yn de Appie Hein. En dan hienen we altyd itselde petear. No is it net sa dat Afke en ik al jierren goede freondinnen binne, wy hawwe noch noait by elkoar oer de flier west. Mar as koroana der net tusken kaam wie, wie dat der ûnderwilens grif in kear fan kaam.
Afke en ik, wy binne lotgenoaten. En dat jout in bân. Wy hawwe yn deselde tiid de man ferlern.… Lês fierder

Jelma Knol

Erasmus, in man foar alle iuwen

logo.ensafh

Print is net mear fan dizze tiid, hearre wy allegeduerigen. Underwilens lês ik in boek wêryn’t de yntroduksje fan print yn Europa beskreaun wurdt, sa’n lytse seis iuwen lyn, en hoe’t dat no krekt foar in grutte yntellektuele revolúsje soarge. It giet om de biografy fan Erasmus troch Sandra Langereis. In hearlik boek. Se neamt ús kosmopolityske Rotterdammer in ‘dwarsdenker’, mar de skriuwster soe dat etiket ek wol op harsels plakke meie. Want dit is gjin gewoane biografy. Langereis beskriuwt op in tige konkrete manier de oergong fan de perkaminten hânskriften nei it folle goedkeapere beprinte papier. Jo kinne aanst thús oan de hân fan har beskriuwing sels papier skeppe, as jo dat wolle.… Lês fierder