Jelma Knol

Kultureel taeigenjen?

logo.ensafh

Lang om let sette Marieke Lucas Rijneveld sels in krêftich punt achter de diskusje oer de fraach oft sy wol de oanwiisde oersetster wie fan The Hill We Climb fan Amanda Gorman. Se die dat mei in moai gedicht yn De Volkskrant fan sneon 6 maart 2021, ‘Alles bewoonbaar’.

Ik sitearje ien strofe:

Nooit het verzet kwijtgeraakt, en toch inzien wanneer
Het niet jouw plek is, wanneer je moet knielen voor een gedicht
Omdat een ander het beter bewoonbaar maakt, niet uit onwil,
Niet uit verslagenheid, maar omdat je weet dat er zoveel
Ongelijkheid, dat er nog steeds mensen achtergesteld, /
Jij wilt juist verbroedering, je wilt één vuist (…)

Yn de Fryske literêre wrâld waard ek diskusjearre oer dizze kwestje, al wie it net altyd yn it iepenbier.… Lês fierder

Anne Feddema

Leech en liddich

logo.ensafh

Dêr sit jimme kollumnist dan…efkes neat mear om hannen. Dat is fansels net werklik wier, der moat hoe dan ek in kollum komme en de kabouterkes dogge it net. Miskien hawwe je nammers wol kabouterkes dy’t literêre aspiraasjes hawwe, mar ik ken se net. Alsa, as jimme wol ien witte?…stjoer mar nei Ensafh. Jimme moatte it begjin eins lêze as: hjir sit de byldzjend keunstner Anne Hendrik Berend Feddema. Der komt in tentoanstelling oan en hy is klear (dermei)…hy soe bliid wêze moatte en dûnsje en sjonge wolle, mar sa wurket it net, hy is sels wat swiersettich. Soe der eat ferkocht wurde?…soe… Lês fierder

Henk Nijp

Healsliten

logo.ensafh

Guon Harnzer pommeranten binne wakker grutsk; der komt dêr no einliks in stânbyld as poarte nei de stêd! Of as in tagong nei it woeljende wetter, mar krekt fan hokker kant jo komme. In jier of wat werom, it wie noch yn ‘e tiid fan KH-LF-2018 wiene der al dryste plannen foar in mânsk hynder (op ‘e efterste poaten) oan it begjin fan de Ofslútdyk, in ‘landmark’. It moast in ikoan fan Fryslân wurde. Ik fyn dat altyd wat apart as men yn it foar al ha wol dat eat in ikoan is. In ikoan is foar myn gefoel pas in ikoan as it himsels as in ikoan ‘bewiisd’ hat.… Lês fierder

Tryntsje van der Steege

The Reading Room

logo.ensafh

Wa’t de Netflix-searje The Crown in bytsje ken, wit dat de Britske keninklike famylje nochal op har privacy steld is. Lykwols hat Camilla, Duchess of Cornwall (sy fan de ivige kroanprins Charles), sûnt koart har Reading Room iepensteld foar it grutte publyk. Mei it instagramaccount @duchessofcornwallsreadingroom is se in boekeclub begûn, mei lêstips, fideoboadskippen fan harsels en de skriuwers dêr’t it om giet, en ynhâldlike fragen by de boeken, dêr’t elkenien fia it account op reagearje kin, of ‘for you to mull over in your own reading room’. De boeken dy’t behannele wurde (sjoch ôfbylding) binne har eigen persoanlike foarkar.… Lês fierder

Lomme Schokker

In notabel hûs

logo.ensafh

It moat ien fan de earste sutelaksjes west hawwe, begjin santiger jierren. Faaks hie der in oprop yn ’e Ljouwerter stien foar frijwilligers, miskien hie ik op ’e HAVO yn syn les der wat oer heard fan Jan J. Bijlsma. Yn alle gefallen, ik wie der by earne boppe Boalsert, as jong broekje tusken aardich wat skriuwers. De iene hie in wyld burd en strange skerpe eagen achter in sikefûnsbriltsje, in twadde stonk út ’e azem – en hat de hiele dei lyk by my lâns sjoen – en wer in oar rûn yn ’e wyn op mei in siden sjaaltsje om ’e nekke.… Lês fierder

Henk Nijp

Skoaldei op ôfstân

logo.ensafh

Rom foar healwei tsienen sitte wy klear om de ynstruksje foar dizze dei ta ús te nimmen. De laptop is 100% opladen. Wy ha op ‘e tiid ynlogd, de brûkersnamme en it wachtwurd binne sûnder fouten yntypt, mar al wat yn byld komt, gjin learkrêft fan groep 4… Ik bin hjoed beneamd as tydlik thúsmaster en ik mei foar pakesizzer A. it menu fan dizze skoaldei – by ûs thús – optsjinje. Even werom yn it âlde fak. Wy ha it roaster foar hjoed op papier, dêr ha wy de kompjûter dus net foar nedich, wol sa praktysk. Foar njoggenen hiene wy wurdsjes dy’t einigje op
‘-oor’, ‘-eur’, en ‘-eer’ al by de ein.… Lês fierder

Anne Feddema

Wêrom?

logo.ensafh

Fan alle grutte libbensfragen is de wêrom-doch-ik-dit? de foar my alteast, meast konfrontearjende fraach. Freegje ik mysels wêrom ik eat doch dan fiel ik my al hiel gau as Tsjitsikov út ’e roman Deade Sielen fan Gogol, dy’t foar de feroaring ynset wurdt as Monty Don (Gardeners’ World BBC…alsa túnprogramma’s sjen en in briljante roman lêze) … om de ferwyldere, fertutearze tún fan Pljoeskin wer in bytsje kreas te krijen…lês: No Way Goasse.
Wêrom?…Wêrom?…Wêrom?…set it yn as jo eigen, persoanlike mantra en der komt neat mear út je hannen.
’k Wit wêr’t de falkûle him befynt en ik besykje der net yn te ferdwinen.… Lês fierder