De lêste tiid lês ik gauris dat ien syn (it binne meastentiids manlju) argumintaasje krêft mient by te setten mei it fenomeen fan de Grutste Gemiene Dieler: ik ha nammerste mear gelyk, want myn stânpunt is ek de wil fan it gewoane folk. De GGD jout de skriuwer yn eigen eagen blykber net inkeld in bysûndere legitimaasje foar syn opfetting, ymplisyt wurdt ek fyntsjes oanjûn dat de miening fan in oarstinkende dus net reëel of sels elitêr is, alhiel net fan de ‘echte’ wrâld. Guon striders foar in Grutte Fryske Saak hawwe ek dy gewoante. Foar sokken liket de ‘echte’ Fries de nije elite te wêzen, ek al wit de ienlingsminske dat in ‘echte’ Fries net bestean kin – likemin as der echte Frânsen of echte Basken besteane – want minsken wolle gjin omskot wêze mei it ynstriele wetter fan in oar syn leauwe.… Lês fierder
Kollums
Under de radar
Tweintich jier liet ik my manaazje yn tsjinst fan de Fryske literatuer. Alteast: ik liet de boppe my stelden tinke dat se dat diene. Manaazjers wiene in foarbygeand ferskynsel, dêr kaam ik al gau achter. Myn mantra wie: ‘Bazen komme, bazen gean, mar Jelma Knol bliuwt altyd bestean.’ Krij my mar ris fan myn stoel ôf. Prachtige skriuwers haw ik útjûn en moaie tiden haw ik meimakke. Der sjit my in autorit yn it sin mei Rink van der Velde op wei nei Gerrit Breteler, dy’t in omslach foar him skilderje soe. Wy giene letterlik by Ealsum en Wetsens om. Rink en Durk van der Ploeg, twa baasskriuwers dy’t as bern yn itselde doarp wenne hiene dêr’t ús mem weikaam.… Lês fierder
Oan see
It soe hyt wurde; tropysk yn it easten en suden fan it lân en it safolste nije waarmterekôr fan de simmer siet der oan te kommen. Oan ‘e kust foel it wat ta neffens de berjochten. Wy binne gek op see, strân en simmerwaar dat dat kaam goed út.
Moai op tiid joegen wy ús del op it noch koele sân. Parasol mei foar wat skaad as wy dêr al ferlegen om kamen te sitten, en it iten en drinken soe sa hooplik noch in bytsje kâld bliuwe.
It wie net drok, de measte skoallen wiene al wer los neffens de spandoeken ûnderweis, dêr soe it wol mei te krijen ha; romte by de rûs om ús hinne.… Lês fierder
Nuver guod
Man, wat ha ik in pinekop! Lêste dei foar in lytse fakânsje en it liket as ha ik hielendal gjin tiid om fuort. It komt fan alle kanten: bern dy’t nei de simmer noch net hielendal teplak rûgele binne op de nije skoalle, âldelju lang net sûn, tassen heal ynpakt, justerjûn net hielendal noflik weromkommen fan in jierdeifeestje wêrtroch’t Leafste en ik beide op ús eigen eilân telâne kommen binne yn stee fan tegearre fleurich foarút te sjen nei it eilân wêr’t we hinne sille.
Opstiigjend troch te folle kofje en âldefrouljusklachten ha ik my fan ’e moarn opsluten yn it kantoar dêr’t tillefoans, klanten en kollega’s my ek al net mei rêst litte.… Lês fierder
Dangast?…Wêr leit dat? Diel 1
Twaentweintich july, moarns in kertier foar fiven…FYTSEALLEMIEREN. Op ’e fyts, rjochting Grins. Yn elts gefal moat ik earst dêrhinne en der dan nochris trochhinne én foarby. Ik sil nei Dangast…wêr yn ’e goedichheid leit dat?…komt noch. We binne noch mar krekt op ’en paad no? De loft is pears-oranje-kraplak, de nacht wol noch efkes bliuwe mar dat sit der net yn. It simmerljocht wurdt gewoanwei stadichoan te sterk. Dit binne de kleuren fan it noarden, fan bygelyks Emil Nolde, selsbeneamde Germaan by útstek, dy ‘boreale’ ferve-ynstek wie nammers lang net genôch, om him op te nimmen yn it gilde fan de byldzjende Neonephellenisten fan it Tredde Ryk.… Lês fierder
Moaie Sibbel en har Domela
Sibbel, fertelde beppe, wie sa fûl as in skjirre en koe merakels goed sjonge. Earst siet se noch op de sjongferiening fan it doarp, letter bedarre se by it koar fan de frije sosjalisten yn Snits. Dy frije sosjalisten wiene fanatike folgers fan Ferdinand Domela Nieuwenhuis, de grutte anargist. Fan him moast beppe Trientsje oars ek net folle ha. De antykrist, sei se, mei syn trochdraaide harsens en de kop yn de wolken. Beppe stie folle mear oan de kant fan mannen as de Gordykster foarman Geart van der Zwaag en Piter Jelles. Stride, ja, mar doch mar gewoan. Sa net moaie Sibbel, sei beppe, dy hie al wakker mei har Snitser weakskiter fan de frijheid preaun en wie dêrnjonken neffens har syklik fiksearre op de beburde Kristuskop fan dy Domela.… Lês fierder
Opmjitten fan de werklikheid
Werom fan fakânsje yn Dútslân, begjin july, lei it tredde nûmer dit jier fan Ensafh op de doarmatte. In soad post falt der oars net mear troch de brievebus: de risping fan twa wiken útfanhûs wie dizze kear in pear biddelbrieven, in net oan te ûntkommen blauwe slúf, twa rekkeningen en it Konsumintebûn mei it safolleste boekje hoe’t ik tûker en foarsichtiger wêze kin op ynternet. Sis no sels, dan is in literêr tydskrift dochs wol it meast lêzenswurdich. Sels Ensafh, hear ik mysels tinken, mar dat is wol sa freeslik flau, schäme mich!
Alle dagen fakânsje, dat ik naam de tiid om te lêzen oer it libben fan Fimme Lap (dêr’t ik aardich wat fan myn eigen ûnderfiningen yn weromken) en foaral de beide treflik byinoar passende artikels oer Cædmon en Bernlef.… Lês fierder