Jelma Knol

Neiskrift

logo.ensafh

Neiskrift, de brievewikseling tusken Marga Claus en Aggie van der Meer út 2011-2012 oer libben en rou koart nei de dea fan harren echtgenoaten, kaam earst okkerdeis op myn lêstafel telâne en hat my yn alle opsichten ferrast. Earder waard de roman fan Marga Claus Kompleten (2013) al publisearre; yn 2011-2012 begûn se mei it skriuwen fan dat boek oer in pastoar yn Brazilië en de sykte en dea fan har man Hans. De ferwurking fan de jierrenlange perioade fan Herman van der Meer syn sykteproses – hy hie Alzheimer – kinne wy ek út it wurk fan Aggie, bygelyks út it moaie gedicht ‘Inkeld noch ferlangen’.… Lês fierder

Ferdinand de Jong

Seks, drugs, drank en hippe muzyk graach

logo.ensafh

Ien fan de moaie dingen yn de winter is it feit dat ik dan amper nei de Nederlânske televyzje sjoch. Sêd fan de safolste werhelling fan ien as oare blockbuster mei in soad deaden en de held dy’t troch in rein fan kûgels nea rekke wurdt mar wol alle tsjinstanners útskeakelet. Nee, yn de winter sjoch ik nei de Dútske stjoerders. ARD en ZDF. Dy jouwe in folslein oersjoch fan wat der oan wintersporten te rêden is. Utsein hockey, want dat is yn Dútslân ek al achter de dekoder ferdwûn. O, sorry, ik moat fansels iishockey sizze, oars begripe jim it net.… Lês fierder

Jelma Knol

Mogendovid

logo.ensafh

It moaiste part út Misschien Esther, de debútroman fan Katja Petrowskaja is foar my wol ‘Mogendovid’. Esther is yn Warschau, de stêd dêr’t har beppe Rosa berne is. Se keapet dêr in elpee dêr’t in davidstjer op stiet. Se koe foar dy tiid (yn de Sovjet-Uny) allinne fiifpuntige stjerren en fernuveret har deroer dat dizze stjer út seis punten bestiet. Yn Kiev set se de elpee op en har al deminte beppe fan wa’t se nea in wurd Jiddysk heard hat ‘begon opeens overmoedige liedjes in een dakloos mineur te zingen, eerst de woorden volgend, ze nalopend, daarna zonder aarzeling in gelijke pas en plotseling op de woorden vooruit, vrolijk en overhaast, en ik luisterde naar haar met hetzelfde ongeloof als waarmee ik de mogendovid op de lp had afgetast.’… Lês fierder

André Looijenga

Fryske hoarigen?

logo.ensafh

Ik woe it ‘nije Fryslân’, dêr’t ik yn ’e krante oer lêzen hie en dêr’t ús âlderlik hûs op útsjocht, wolris fan tichterby besjen. Dat ik fytste lesten in nij rûntsje troch de polders efter Tersoal: oer de Wierren by de ‘Sânplaat’ del en it Slúske oer, doe foar it earst ris mei it pontsje oer nei Terherne, yn Jinshuzen in lêste ijsko fan ’t seizoen, en oarekant Aldskou in stik de Grienedyk folgje. Sûnt koarten steane der ynformaasjetafels oer it ferline fan dy binnendyk, de silen en de bûtlannen. In hunichkleurich ljocht lei oer biljertlekkengriene greiden dêr’t de kij rjochting melkmasinen stapten en de guozzen fergadering holden.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Quirinus Kuhlmann

logo.ensafh

Ik mei graach oer poëzijblomlêzingen, dêr haw ik it fak leard, sa tink ik wolris. En dan haw ik it, wat moderne Fryske blomlêzingen oanbelanget, fansels net oer in eigenaardige publikaasje as De 100 mooiste Friese gedichten fan Babs Gezelle Meerburg en Jetske Bilker. De gearstallers woene ris orizjineel wêze en nim Obe Postma net op. Tsja. Dan is de Spiegel van de Friese poëzie, gearstald troch Pier Boorsma, Teake Oppewal en Geertrui Visser hiel wat better, mar wol slim tradisjoneel en fierstente folle Harmen Wind; en dan hawwe jo noch Het goud op de weg, gearstald troch Abe de Vries…

Mar ik dwaal ôf, want ik woe it net oer Fryske literatuer hawwe, mar oer Quirinus Kuhlmann.… Lês fierder

Hidde Boersma

Frits syn streken

logo.ensafh

Wannear is eat ôf genôch om mei nei bûten te kommen?

Ferline jier hobbele ik op ’e fyts op wei nei hûs by de rivier lâns. By de Mûne, dêr’t in stel bankjes op ’e ouwer steane, stie in bestelauto parkeard. In man en in frou tilden der mei muoite in gefaarte út. Ik stoppe om te sjen wat dy lju útheefden. It gefaarte bliek in selsfabrisearre wetterfyts, dy’t bestie út in kiste omliste mei in laach polyester en dêryn it mechanyk fan in âld fyts. It seach der slim amateuristysk út. En no soene se it apparaat foar de earste kear te wetter litte.… Lês fierder

Ferdinand de Jong

Max

logo.ensafh

It waar nûge út om binnendoar te sitten, it wie july en it reinde sa hurd dat je it wol litte woenen om oan gersmeanen te tinken. Wat ferfeeld surfde ik op it www om, de hiele BV Nederlân begûn mei it wanhopich folplempen fan alle sosjale sites mei laitsjende selfie’s op lokaasjes dêr’t ik net graach hinne woe. Om in wike as wat letter deawurch wer thús te kommen en te fersuchtsjen: ‘Lokkich ha ik de neijiersfakânsje al wer boekt, ik bin no al wer oan frije dagen ta.’ Wylst se post fakânsje noch net in slach útfierd hienen. Op sa’n stuit wurd ik hiel tryst en tink ik werom oan de tiid dat minsken noch wille belibben oan de boarterstún by de Oranjerie yn Oranjewâld.… Lês fierder