Jelma Knol

Miserere Domine

logo.ensafh

It koar song netsjes, puollemuolke de resinsint fan de LC en DvhN keken. Netsjes! Komselden makke ik sa’n beladen útfiering fan J.S. Bach syn Matthäus Passion mei as op tiisdei 22 maart yn De Harmonie. It publyk applaudisearre net, earst nei in minút of mear stilte kaam stadichoan it klappen op gong, sûnder de hystearyske bravoroppers dy’t har oars sa graach oppenearje.

Wy harken nei it Estonian Philharmonic Chamber Choir, it wrâldferneamde koar dat faak de nijste wurken fan Arvo Pärt en oare hjoeddeiske ortodoks-kristlike komponisten út East-Europa útfiert. Dat wie ophimsels al bysûnder. Wa’t witte wol hoe’t muzikale kreativiteit gedije kin ûnder besettings en diktatueren lêze Baltische Zielen fan Jan Brokken.… Lês fierder

André Looijenga

Nee, dizze kop is net yn sabeare Dútsk

logo.ensafh

It is Hollânske boekewike, dat in goede reden om in Frysk boek te keapjen en dêr in fergees treinkaartsje as Hollânsktalich geskink by te krijen. En sa’t jo grif meikrigen hawwe, is ‘Dútslân’ it tema fan dy Hollânske boekewike. Sels lês ik Dútsers folle leaver yn it Dútsk oars. Ik soe jo graach wat nijsgjirrichs oanriede wolle yn dy eastlike buortaal, mar it heucht my hoe’t ik fan ’t simmer by de Van der Velde yn Snits it heale kastke mei ‘Deutsche Bücher’ beseach: allinnich in pear oersette Skandinavyske thrillers foar toeristen dy’t troch har fakânsjelektuer hinne binne. Dútske literatuer is by jo yn Fryslân yn ’e winkel dochs net te keap, bin ik bang.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Max Jacob: in ynlieding

logo.ensafh

Al in moai skoft fassinearret my de Frânske dichter en skilder Max Jacob (1876-1944). Ynearsten net iens sasear, moat ik tajaan, fanwegen syn keunstsinnige uteringen, mar benammen de biografy fan dizze aparte man luts my oan. Dêr sit wol in boek yn, sa tocht ik – dat hawwe oaren lykwols al dien.

Max Jacob

De data dy’t by Max Jacob syn libben hearre: berne 12-07-1876 yn Quimper (Bretanje) en stoarn 05-03-1944 yn in ynternearringskamp fan de nazi’s. Jacob wie fan Joadske komôf. Ik hoech hjir net alles fan Wikipedia te werheljen.

Wat lûkt my no sa oan yn Max Jacob? No, dat sil ik jo sizze.… Lês fierder

Hidde Boersma

De bollesesjes 4: Tinke en betinke

logo.ensafh

“Ist das Schwein?”
Andrzej, 2016

Wa’t tinkt betinkt net wat er tinkt. Hy observearret.

Yn in âld pleatske tusken de Vecht en it Amsterdam-Rijnkanaal sit in lyts frommeske fan Sina oan ’e keukenstafel te iten. Lasagna. In grutte en lompe Poalske sumowrakseler bûcht him mei in heale literblik mei bier yn ’e mânske klau oer de tafel en sjocht ris op har itensboard.
‘Ist das Schwein?’ wol er witte.
It Sineeske famke – in operasjongeres – kin net ferstean wat er seit. Se seit dêrom mar fan ‘yes’.
Us Poal dan, suchtet fan ferromming.
‘O, glücklich,’ seit er, ‘ich dachte du warst ein Asylanfrager.’… Lês fierder

Willem Winters

Tink derom, de oprommers komme der oan

logo.ensafh

Myn kasten kreakje, de flierren fersakje. Mar ik hâld fan sammeljen. Dat begûn al doe’t ik in jier as acht wie: sûkerpûdsjes, postsegels, sigarebantsjes, lúsjefersdoaskes en letter opsette fûgels. Tsjintwurdich fotokamera’s [sa’n 30] en harten; dat begûn hiel ûnskuldich mei in hartsje fan Van Meegeren, doe oare harten en harteftige bisten yn byldzjende keunst, doe ek 3D-hartobjekten [fyftich stiks] mei as topper in jachttrofee-hartekop-op-in-planke. En boeken, in hiel soad boeken. Allinne al 110 boeken oer katten en 130 oer it dadaïsme. Fierder noch 300 sniebollen en santich keunstwurken. Ik ken wol minsken dy’t mear hawwe. [Ek wol dy’t minder hawwe of hielendal neat sammelje!]… Lês fierder

Ferdinand de Jong

Ferplichte rou?

logo.ensafh

RIP, Glenn

Kultuer? Wat is dat? Is dat wat fan fier yn it ferline? Of wurdt krekt no kultuer makke? En foar wa is dy kultuer dan? Is dy foar de happy few dy’t it jild en de tiid ha om der fan te genietsjen? Of is kultuer in net te mjitten wearde dêr’t sels de meast earme stakker wat oan ha kin? Ien dy’t mei in flesse minne reade wyn op in yn it foar klearmakke klúnplak foar de Alvestêdetocht ûnder in stik flierkleed krûpt om te sliepen? En in noch gruttere fraach, wa fertelt jo wat wearde hat en wat moai is?… Lês fierder

Jelma Knol

Wy pakke woarst yn foar ús Messias

logo.ensafh

Wy diene de krystdagen lekker oer mei al dy snie en izel. Ik moast in IVN-opdracht ôfmeitsje, de beam stie noch en de fûgeltjes bûten taalden lang om let nei de hjouwerflokken. It wie stil yn ’e hûs. Under it tikken op de laptop songen hieltyd fragminten út The Messiah troch myn kop: ‘Surely’ en ‘The prince of peace’. The Messiah wie by ús thús in begrip.

Us mem song fjirtich jier lang by in oratoariumferiening (it COV yn Assen) en se krigen lang net altiten subsydzje foar de útfierings dêr’t dochs djoere solisten en orkestrale begelieding foar ynhierd wurde moast.… Lês fierder