Daam de Vries

Segen yn ’t nije jier, fertel dat de happes mar

logo.ensafh

‘Segen’ sil wol wer net goed wêze mar ús beppe wie in Wâldpyk en ik fyn dat wy har al wat yn eare hâlde moatte. Net dat ik fierder wat dan ek mar oan nijjier ôfwinnen dien ha. Gjin nocht oan.

Tsjintwurdich moatte jo jin foar sokke aksjes ôfjaan nei in feesttinte. No bin ik foar in soad dingen geskikt, mar dêr net foar. Jo moatte dêr stean, de drank wurdt net by jin brocht, raze mei buorman of –frou kin noch krekt, prate is ûnmooglik. Jo moatte de muzyk dy’t spile wurdt ferplicht moai fine en as klapper begjinne poerfrjemde lju jo oan de hannen om te skuorren of noch slimmer: it mindere slikwurk.… Lês fierder

André Looijenga

‘Nous sommes Charlie’

logo.ensafh

7 jannewaris 2015 wie in prachtige dei foar godstsjinsthaters dy’t yn in kokon fan eigen gelyk omdoarmje, en foar Pegida-pakes mei in omheechfearjend rjochterearmke. Sinneskynwaar brocht dy dei foar de eintiidprekers, foar de auto’s-yn-efterstânswiken-yn-brânstekkers, foar de deteksjepoarteferkeapers, foar de oars-tinkende-buorlju-ûnthalzers, foar de wraaksikers, foar de genedewegerders, foar de islamisearringfoarsizzers, foar de efter-minsklike-skylden-skûlers, foar de komplotmjuksers, foar de grôtfol-flaters-ynternetfoara-foltypers, foar de diktatuerleafhawwers, foar de selsbeneamde krúsfarders, foar de sjóchst-no-wol!-sizzers, en foar elkenien dy’t ynkoarten ek ris mei in automatysk gewear wat ûnderminsken delmeane wol.

Tolve minsken binne dy dei fermoarde, yn in terroristyske oanfal op de redaksje fan it satiryske tydskrift Charlie Hebdo yn Parys.… Lês fierder

Jelma Knol

Amigos de musica op jierdeibesite

logo.ensafh

It ûnthâld is in ferrifeljende oangelegenheid. Oait hie ik in goedkeap radiokassetterekorderke en dêrmei naam ik dan de moaiste nûmers op sa’n goedkeap BASF-bantsje op. Myn muzikale opfieding krige ik jûns let fan de VPRO-radio mei it muzykprogramma Amigos de musica. Wim Noordhoek, Jan Donkers en Rik Zaal. In soad blues, sels french blues, Captain Beefhart, Randy Newman. Earliksein, oan de Captain haw ik noait wenne kind. French blues, út de sompen om New Orleans hinne fyn ik frij ferfeelsume muzyk, hoe nijsgjirrich de oarsprong fan de streaming op himsels ek is. In broer fan my is spesjalisearre yn dy muzyk en yn de gitaarmuzyk fan in oare helt, Django Reinhardt.… Lês fierder

Willem Winters

Funksjonalisme of by Dokkum om

logo.ensafh

Ik ha nea in grut foarstanner/leafhawwer fan funksjonalisme west. Mar ek gjin 100% tsjinstanner. Wêrom soe men ek. Ekstremisten binne der dochs al sa’n soad yn ’e wrâld. Dus nim ik fakentiids in stânpunt yn, sadat ik net by de earste wurdwiksel yn ’e knipe kom.
Funksjonalisme yn ’e arsjitektuer kin best moai wêze, sa as dy wolkekliuwer fan Mies van der Rohe. It is by ekstreem funksjonalisme better út te hâlden as by oerdiedige fersiering, dat rûkt al gau nei kitsch. No ja, wat is der eins op kitsch tsjin?

Sydpaadsje: men soe ferwachtsje dat men yn in tv-programma as ‘tusken keunst en kitsch’ dúdlike grinzen lûke soe, mar dat is net it gefal.… Lês fierder

Friduwih Riemersma

Cli-fi

logo.ensafh

De twa advizen kamen tagelyk. “Wat no selssensuer,” sei myn buorfrou. “Gewoan mei dyn fingers djip yn dyn earen it boadskip fersprieden bliuwe.” Myn klacht gie oer de meilydsume op my rjochte blikken sadree’t ik oer de klimaatferoaring begjin, want wa leaut dêr no yn. It is myte, paranoïde fiksje, the dogma of the doomsters. Op itselde stuit krige ik in sms-ke oer it klimaat: “Langst en leafde binne altyd sterker.” Mei de fingers yn de earen, fette ik foar de buorfrou gear, it boadskip fan leafde ferspriede om de wrâld te rêden -wêr ha wy dat earder heard? De útlis dat de wrâld fleurich ôfwachtet om’t it de lêste dei ferwachtet net as ûndergong mar as rêding en dat de wrâld te rêden fan dy rêding absurd is, is wilens in klisjee.… Lês fierder

Ferdinand de Jong

Oprop oan de skriuwers

logo.ensafh

Nije wike woansdei, dat is 3 desimber, is der in gearkomste fan it Skriuwerboun belein. Plak fan hanneling is kafee Wouters yn Ljouwert, sa as meastal it gefal by fergaderingen fan it Boun. Ien fan de wurklistpunten sil de wûndere wrâld fan Stifting Tsjil wêze. In pear bestjoersleden fan dizze nije stifting, yn it libben roppen mei as wichtichste punt yn de statuten: befoardering fan de ferkeap fan Fryske boeken en boeken oer Fryslân, binne dy jûns oanwêzich en sille troch immen yn ynterviewfoarm befrege wurde.

Yn dat ramt soe it moai wêze as der in soad kollega’s oanwêzich binne. De Stifting Tsjil wol graach Fryske boeken ferkeapje en besiket dêrmei de slim ynsakke sifers wer wat yn de goede rjochting by te stjoeren.… Lês fierder

Willem Winters

Oarloch

logo.ensafh

Iepen brief oan de hear Speerstra,

It is moai dat jo alwer in pakkend boek skreaun hawwe oer minsken dy’t in bak ellinde oer harren hinne krigen. Oft it no giet oer emigranten, Nederlânske soldaten yn Ynje, jo litte op oangripende wize sjen fan hokker gefolgen sokke saken binne. Faak binne sokke minsken – oft se no yn Austraalje harren plakje net fine koenen of fjochtsje moasten yn Bosnië – swier skansearre, foar jierren, as it net foar harren fierdere libben is.

Jo ûnderwerpen lizze noch ticht tsjin ús wrâld oan. Mei in bytsje empaty kinne wy wol in aardich begryp fan harren mankeminten en problemen krije.… Lês fierder