Daam de Vries

Bjusterbaarlik volk

logo.ensafh

‘It bestjoer wol op ôfstân bestjoere.’ /// Dat is in net te kontrolearjen útspraak mei’t notulisten absolute swijplicht hawwe.

‘Yn de fakatuere fan foarsitter wolle wy net elkenien hawwe. Wy sykje immen mei in fisy.’ /// Hokker fisy is net nei te gean.

‘It bestjoer hat fêststeld dat de direkteur yntern en ekstern bûtengewoan goed funksjonearret.’ /// Hy wie ek op de begraffenis fan syn folle oantroude nicht fan de kâlde kant. Dy waarmte die it bestjoer goed. /// ‘Dat de direkteur dêr as haadferantwurdlike foar de Fryske literatuer wie.’

‘It bestjoer is fan betinken dat de funksje fan direkteur de lêste jierren swierder wurden is.… Lês fierder

Jelma Knol

In brún jaske

logo.ensafh

Sa’t de âlden songen, sa piipje de jongen. Even in brún hûntsje, fersûpe, de deule. It echte Frysk is it rûch yn de bek Frysk, sa spriek in jonge boufakker fannewike oan myn keukentafel en wy koene it skoander mei him lykfine, want dit wie in gewoane, earlike jonge. Gjin Fryske yntellektueel, potferjanhinnekont. In echte Fries is in ûnbesniene Filistijn, in rûchhouwer, in Marianne Vaatstramoardner, in Eije Wykstra, en hy hat altiten in drup oan de noas hingjen. En in brún jaske oan, fansels.
Jierrenlyn die eega in ûndersyk nei de útspraak fan beskate Fryske wurden, by trije ferskillende generaasjes út deselde famylje, dy’t lykwols noch altyd yn deselde hoeke fan Fryslân wennen en ek sosjaal net tefolle út inoar groeid wiene.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Lekkel, HotSum!

logo.ensafh

It kin fansels wêze dat ik wat oer de holle sjoen haw, hoewol’t ik op 56-jierrige leeftyd noch altyd sûnder bril lês, en ek noch altyd net mei mes en foarke yt. Ik doel op it feit dat der neffens my dit jier, 2012, om krekt te wêzen, noch gjin Frysktalige dichtbondel by in ‘offisjele’ útjouwerij ferskynd is.
Ik bin útgien fan de list, byhâlden op de side fan Tresoar.
Wy binne, wat 2012 oanbelanget, al sawat op ‘e helte. Tryntsje van der Veer hat in bondel by Elikser publisearre, en dan binne der noch de ‘Gedichten en lieten fan Sytse van der Werf’, dy’t by Gemeente Achtkarspelen ferskynden.… Lês fierder

Anneke van Renssen, Willem Winters

Nasjonalisme / Schoorstra en Geofiksje

logo.ensafh

Nasjonalisme is my frjemd en Frysk nasjonalisme al hielendal. Ik moat der neat fan ha. It sil, lykas in hiele protte oare saken, wol te krijen ha mei myn bernejierren. Ik bin op it lêst gjin Fries en gjin Hollanner. Ik bin in mutant. Us mem Feansters/Frysk, ús heit út Delft. Dêr kaam by dat ús heit in Marxist (better sein in Stalinist) fan de earste oarder wie. As hy al nasjonalistysk wie, dan wie it Russysk nasjonalistysk. Keninginnedei en de legere skoalle wienen dêrtroch foar my as bern in ramp. It wie in de jierren ´50, middenyn de kâlde oarloch en de Hongarije-kwestje.… Lês fierder

Tryntsje van der Steege

It sukses fan Donald Duck: fan Fearrenfean oant Wjukwert

logo.ensafh

Wylst skriuwers en útjouwers hast sûnder ophâlden eamelje dat gjinien mear Frysk lêze wol of Fryske boeken keapje wol, skoddet de Afûk samar eefkes 50.000 eksimplaren fan de Fryske Donald Duck út de mouwe. Ja, fyftichtûzen (!), want de earste tritichtûzen (!) wiene yn trije (!) dagen útferkocht. Fan dy 50.000 binne op dit stuit noch sa’n 10.000 eksimplaren oer neffens Ida Heddema fan de Afûk, mar ek dêrmei giet it moai rap. Wie it ferskinen fan ‘in fleurich Frysk blêd’ al grut nijs – dêr’t sels de Volkskrant, Trouw, en it Algemeen Dagblad omtinken oan joegen – ek de presintaasje en werprinting krigen in soad media-oandacht.… Lês fierder

Anneke van Renssen, Willem Winters

Gûle / Fan Nyman oant Akim

logo.ensafh

Gûle

‘Silst dat no wol dwaan, dat is foar my in skot foar iepen doel,’ sei ik doe’t Willem oankundige dat hy in stikje oer muzyk en bern skriuwe woe. Hy sette troch en dan wol ik myn ferhaal ek wol kwyt.

Ik wie lêst in pear dagen op ’e flitter, nei in freondinne. Willem skille middeis mei fersmoarde stimme: ik moast fuortdaliks it ynternet op, nei Youtube en dan André Rieu en Akim Camara sykje. Ik wie drok yn petear mei myn freondinne, ûnderwylst Yatzeeënd. Sa giet it altyd as ik by har bin.

Dochs de kompjûter mar eefkes oan want ik wie in bytsje ûngerêst.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

It Boun dat net bestie

logo.ensafh

Ik lies ôfrûne woansdei, om krekt te wêzen op 25-04-2012, in nijsgjirrich stikje yn it Friesch Dagblad, skreaun troch Abe de Vries. Ik wie it iens mei Abe. Ja, it kin.

It artikel, in soarte fan kollum wol’k leauwe, hie as ûnderwerp it skrassen fan de subsydzjes foar de literêre blêden troch it Produksjefûns. Ek de Frysktalige blêden, de Moanne en ensafh wurde troch dizze maatregel bedrige. De provinsje wol foarearst net byspringe, ek al giet it om in yn ferhâlding skiterich bedrach, foar wichtich kultureel/literêr erfguod. Mar bring dat dy provinsjale amtners mar ris oan it ferstân. Dy hawwe noch nea in literêr blêd fan tichtby sjoen.… Lês fierder