Kollums

Willem Winters, Anneke van Renssen

Sport / Fuotbalje

Pleatst op
logo.ensafh

Ik bin gjin sportman.
Justermiddei, de tillefoan giet, Anneke nimt op. Frank, oft ik meiwol nei It Hearrenfean. Spilet tsjin NAC. Ik skodzje ferheftich fan nee, nee! Ik sjoch my al tussen dy skreauwende massa’s sitten. Sneu foar Frank, want hy hie in kaartsje oer. Mar ik haw hielendal neat op mei fuotbal, eins hielendal net mei sport, net om sels oan mei te dwaan, net om nei te sjen.

Nim no dy reedriderij. Rûntsjes ride, altyd linksom, dy lju moate it mei de eagen ticht dwaan kinne. Se trene der jierren op en dan binne se allinne mar goed om sa en safolle baantsjes, net mear en net minder, linksom te riden.… Lês fierder

Cornelis van der Wal

Brún, blank en swart

Pleatst op
logo.ensafh

Ik haw grutte bewûndering foar Eeltsje Hettinga. Hoe no? Ik sil it besykje út te lizzen.
Okkerdeis ferskynde by de lytse útjouwerij Perio in pamflet fan Hettinga syn hân, mei as titel De folksnasjonalistyske taal en retoryk achter Fryslân 2040 en KH-2018. Yn dat pamflet wurde sawol it rapport Fan de minsken en de grûn as de notysje Nocht oan de takomst fan kritysk kommentaar foarsjoen.

Ik fyn it in moai, striidber wurd, ‘pamflet’, de Wikipedia seit dit der fan: ‘In pamflet, ek wol manifest neamd, is in geskrift, trochgeans yn printe foarm, mei in aktuele ynhâld of strekking.’ It hat ek wat âlderwetsk, ommers, hoefolle pamfletten sjogge jo hjoed de dei noch?… Lês fierder

Jelma Knol

Achte hear Anne Hettinga

Pleatst op
logo.ensafh

Tanksij dy fijne Arriva-yn-en-úttsjekpealtsjes is myn OV-chip-foardieloerekaart nei de barebysjes. En ik haw djip begrutsjen mei jo personiel krigen. Wat dy minsken allegear wol net útstean moatte. De winteroerlêst, yn- en úttsjekpeallen dy’t sy net makke, mar jo wol besteld hawwe: allegear saken dêr’t se gjin inkelde ynfloed op hawwe, mar dy’t der wol foar soargje dat it segryn fan it hiele folk op jo personiel ôfreagearre wurdt.
Ik sei noch tsjin dy echt aardige kondukteur of kontroleur dy’t my fanwege myn earlike blauwe eagen gjin boete joech: ‘It liket hjir wol Kafka yn de trein.’
Dat is dan ek it iennichste literêre wurd dat yn dit stikje falt.… Lês fierder

Anneke van Renssen, Willem Winters

Idols foar keunstners?/Idols-keunst

Pleatst op
logo.ensafh

Ik ha in pear rare trekjes as it om tillevyzje giet. Sa bin ik bygelyks hielendal gek fan The Voice of Holland. Earder eefkes fan Idols en The X-Factor, mar dat wie gau oer. Foaral Idols. Dêr hie ik al hiel gau myn nocht fan. Nederlânske ‘talinten’, waarden troch in ‘fakkundige’ sjuery ûnder lieding fan Henk Jan Smits oant op ’e boaiem ôfbrutsen. Ik bin net de iennige dy’t Idols ta Persona Non Grata ferklearre. De sjochsifers binne tsjintwurdich noch mar in fraksje fan wat se west hawwe. Idols is út, dat is dúdlik. Net omdat ik der genôch fan hie, mar omdat tegearre mei my in hiele protte minsken yn ’e smizen hie dat it programma net doocht.… Lês fierder

André Looijenga

Berneboeken, blinder!

Pleatst op
logo.ensafh

Tiisdeitejûn wie ik yn Drachten, yn it boppesealtsje fan de ‘Belibbibleteek’ (of hoe’t se dêr dy ynstelling ek neame). Hawar, dêr haw ik in bêste Sirkwy-lêzing beharke fan Sigrid Kingma. Hja hold in besteklik en ynspirearjend ferhaal oer it Fryske berneboek yn de lêste foech tweintich jier. Hja joech in moai oersjoch fan wat der allegear wol net bart en útkomt oan Fryske berneboekeskriuwerij, statistysk kreas ûndersifere. De ynhâldlike trends yn dit ferskaat oan boeken (wy hawwe it dan oer hast fiifhûndert!) hie se it net in soad oer. Wol oer hoe’t Fryske berneboeken (al as net) bý Fryske bern komme.

… Lês fierder
Anneke van Renssen

Provinsjale Kikkert

Pleatst op
logo.ensafh

Yn ‘e jierren ’50 en ’60 opgroeie op It Hearrenfean is neffens my omtrint like slim as opgroeie yn bygelyks Buitenveldert yn Amsterdam. Neat te dwaan. Mei ien ferskil: de jongerein út Buitenveldert wie yn tsien minuten op ’e brommer yn it sintrum fan Amsterdam, dêr’t nozems, dijkers, pleiners en provo’s harren útlibje koenen. Op it Fean wie neat. Fansels, der wie in groepke dwerslizzers. Ik woe dêr graach by hearre. Dat slagge net. Ik sil noait ferjitte dat myn âldelju de âlde keukentafel en -stuollen oan de jongerein fan it Soerkoalpakhûs weijoegen, dêr’t grutte feesten organisearre waarden. In moai gebeart soest tinke.… Lês fierder

Willem Winters

Noazems!

Pleatst op
logo.ensafh

Hille Ouwe Bijlsma is gearstaller fan in fotoboek (mei tekst) oer de Ljouwerter noazems yn de jierren ’50. Fansels komme de Rock en Roll-reboelje, de Dingleyboys, de Zwarte Panters en harren ûnderlinge striid en lettere gearwurking oan bar. Bijlsma skriuwt foar it grutste part út de earste hân, hy wie der by, ek doe’t  se it ‘kriminele paad’ opgyngen, ynbrekke en platen jatte. Mar dat wie gaueftich oer doe’t de plysje oan ’e doar kaam.

It noazemdom hat lang dy oandacht net krigen fan skriuwers en ûndersikers as de lettere provo’s. Foar Ljouwert leit der no in moai begjin. It is spitich dat der sprake is fan fersnipeling: fan ’t simmer hie it HCL in tentoanstelling oer ‘it langhierrich rapalje’.… Lês fierder