Ut myn hotelkeamer haw ik it sicht op in skomjende see. De Arabyske See dizze kear. De brâning is mar op hûndert meter ôfstân en makket dat bekende lûd dêr’t ik as bern sa sljocht op wie. De fakânsjes op Skylge mei it ljocht fan de Brandaris en yn de fierte, as je hiel goed lústeren, sei ús heit, de brâning fan de Noardsee. De ramplesant foar de Brandaris is der ek: it lighthouse, in toer yn heldere kleuren wyt en read skildere. Alle jûnen wjukje de strielen oer myn holle hinne. Ik bin hast yn it súdlikste plak fan Yndia en dochs fielt it sawat as thús. Kovalam is ien fan de bekendste badplakken fan Yndia. Ik bin der delstrutsen, oeral ferjage troch de rein. It is min waar yn it suden fan Yndia. Yn de steat Tamil Nadu binne al sa’n hûndertsechtich minsken omkommen troch de rein, it drôgjende wetter en de oerstreamingen. Skoallen binne sluten, it is te noedlik foar al dy bern yn harren kreaze unifoarmkes om de harsens fol te propjen en Yndia te meitsjen ta ien fan de machtichste steaten yn de wrâld. It is efkes skoft, ek foar harren.
Obama krekt op besite west, no Sarkozy. Se fleane oan en ôf, de grutte en wat minder grutte lieders om harren te ferstean mei dizze ‘leaping tiger’.
Trije jier lyn wie ik ek yn it suden fan Yndia. En ek noch wol yn deselde snuorje. Prachtich waar, skitterjende loften, hyt. En no? It liket hast wol hjerst, no ja, de temperatueren kommen noch net ûnder de 25 graden Celsius, mar de lju hjir fine it mar kâld.
Hindu rezjiminten
Foar de twadde kear meitsje ik in tocht nei it suden fan Yndia om yn de kunde te kommen mei it Hindu leauwen. No hoege je dêrfoar yn Yndia net hielendal nei it suden ôf te reizgjen. Oeral binne de timpels folstoppe mei rezjiminten Hindu-goaden. Der binne hiel wat, en om earlik te wêzen, ik reitsje de tried wolris wat kwyt yn dit ryk sûnder ein. Goaden dy’t dan ek noch wer yn oare foarmen mei wer oare nammen ferskine.
Yn sa’n súdlike timpel sjocht it der wol fleurich út. De bylden binne faak oanklaaid, krije der wat blomstringen by. It is wat apart sa’n Heare Shiva mei syn trije pear earmen. Je binne sa fansels ta hiel wat mear by steat as dy wat bleke evangelisten fan ús. As je der oan tinke, it soe der sa fleurich útsjen kinne yn dy katolike tsjerken. Maria bygelyks mei acht pear earmen om it lytse berntsje Jezus fêst te hâlden. Kin it har net ûntkomme. In berntsje dat, om wat yn de Yndiaaske styl te bliuwen, it snútsje fan in oaljefant hat. In lytse Ganesha sa as alle rickshaw – en taksysjauffeurs foarop by it stjoer hawwe. Sa soenen de bylden by de katoliken der hiel wat fleuriger útsjen kinne. Petrus mei in apekop. Net te min oer tinke. Hanuman, de god mei in apekop, is ien fan de belangrykste potentaten yn de himel boppe Yndia. En de heit fan Jezus, de aardige timmerman Jozef, jou him der ek ris fjouwer hollen by, krekt as de Heare Brahma.
Je kinne der hiel wat fan meitsje. Miskien kin dy Ratzinger, hoe hjit dy Dútske paus ek al wer, der wat oan dwaan. Miskien wol er wat oannimme fan in oar, al liket er dêr net sa de persoan foar. Mar ja, hy sil it ek wol te drok hawwe mei wichtige saken sa as dy lytse jonkjes dy’t net ûntkaam binne oan de greep fan Syn Tsjerke.
Efteling
Foarearst doch ik it mei besites oan de enoarme timpelkompleksen yn súd-Yndia. Sa grut hast as de hiele Sint Piter. Wat se sa bysûnder makket binne de kleuren. De grutte poarten, faak santich meter heech, binne fan ûnder oan boppe ta fersierd mei bylden fan de goaden út it Hindulân. Of der wurde ferhalen ferteld út it rike libben fan Hindu Olympus. De kleuren stekke je de eagen út. It hat wat fan de draaimole op de merke, de Efteling en sok soarte guod. Mar o sa libbensecht, oft se sa begjinne sille te praten.
As ik, trije jier lyn, yn Madurai kom, bin ik djip ûnder de yndruk fan it enoarme kompleks. Wol der graach sa gau mooglik op ta.
‘Where are you from,’ ropt immen my ta as ik ûnderweis bin. Ik bin foar it earst yn dizze kontreien en noch net sa thús yn de mooglikheden dy’t it Yndiaaske folk útfûn hat om bûtenlanners te bedonderjen. Kreas anderje ik.
‘Sorry but the temple is today closed for non Hindus, special occasion.’ Ja, it sil wol. Hy freget oft ik de timpel dochs sjen wol. Fansels. No kom mar mei. Hy bringt my nei in enoarme winkel. Boppe op it dak kin ik alles sjen, moaier kin it net. En sa wurd ik troch in ferkeaper by it hantsje naam. Nei boppen ta, jawol. Mar it is krekt as de krúsgong fan de Heare Jezus, oeral moat ik stil hâlde foar saken dy’t o sa foar my ornearre binne, tinke sy. Ik set troch, kom op it dak, sjoch hoe drok oft it is yn de timpel, kin mei it bleate each wat ‘witen’ rinnen sjen. Wat ik al fermoede, wie wier. Ik bin bedondere. Alles om my wat te ferkeapjen foar thús.
Der is ien ding, dat fyn ik moai. In kollier fan giele topaas stiennen. Hoefolle oft dat kostet? Sa’n trijehûndert dollar. Flink stik jild, mar foar je frou… Dan de fraach is dy topaas wol echt?
Giele topaas, nea fan heard. Soe sy it moai fine… Ik diel mei dat ik myn frou skilje sil om mei har te oerlizzen. En hoopje my sûnder al te folle geseur my der foar wei te winen. ‘You can call now,’ ik krij in tillefoan foar myn noas en kin fuortendaliks belje. Dat wie de bedoeling net. Ik lis út dat it yn Nederlân noch mar fjouwer oere moarns is en dat ik har net it bêd út risse kin om dizze tiid. ‘That will be crisis,’ lis ik út en fertel dat ik letter belje sil.
It is letter wurden. Te let.
Nachten
Sa set ik dan einliks op ien fan de poarten fan de timpel ta. Skuon út en ja hear, ik mei der sa yn en kin no sjen hoe’t it der yn alle werklikheid útsjocht.
Yn dizze timpel binne de goaden Shiva en syn frou Parvati ûnderbrocht, mar hawwe se oare nammen: Sundareshvara en Minakshi.
Beide hawwe yn de timpel in eigen plak. As ‘foreigner’ meie je der net yn, it is allinnich foar Hindu’s.
Jûns wurde de twa by elkoar brocht. Man en frou hearre de nacht by elkoar troch te bringen. En om ûngelokjes foar te kommen wurdt de diamant út de noas fan Minakshi helle. Sa kinne dy beide yn de wylde nacht dy’t komt elkoar net sear dwaan. Is it net oandwaanlik?
Ik haw yn in flink stel fan dy timpelkompleksen west. Sjoen hoe’t de minsken mei ynmoed bidde. It binne net in pear, in inkeling sa as by ús yn Jeropa. Hjir komt it folk by tûzenen, ja, tsientûzenen nei de timpel.
Yndia is ien fan de meast korrupte lannen yn de wrâld. Der wurde wat streken úthelle troch politisy, rjochters, polysje. Wa net. Ik moat der oan tinke as ik al dy fromme minsken sjoch. Langút op de flier lizze se, of steane mei de hannen boppe de holle. Se binne yn drok petear mei al dat goadefolk dat it Hindu-libben sa ryk makket. Mar wurde se der oars fan? Wurde se der better fan? Of is dit foar no, in pear minuten foar Brahma en dan business as usual?
Djippe fragen. Miskien wol te djip.
Ik set my op it balkon en sjoch út op de wylde see. Noch in heal oere en it lighthouse komt mei syn strielen om de tsien tellen, dat, mei it lûd fan de brâning, jout my dat gefoel, al duorret it mar hiel koart: ik bin efkes werom op Skylge.