DE GROENE IMITEERT PVV-CULTUURAFBRAAK
of hoe domme arrogantie de pvv in de kaart speelt

Over Yasha Lange, redactiechef De Groene, met zijn Die andere minderheden (De Groene van 17 februari) heb ik mijn twijfels. Lange ziet geen verschil tussen de nieuwe (andere) minderheden en de eeuwenoude Friese minderheids- taal. Die andere minderheden spreken nauwelijks of slecht Nederlands, de oude minderheid (Friestalig) is ook Nederlandstalig.
Ik ben opgegroeid in het Fries, heb Nederlands gegeven op een RSG, schrijf nu Friese en Nederlandstalige literatuur, en leef in een zevental Europese talen in Zuid-Frankrijk op de Spaans-Franse grens. Die talen horen bij de regenboog van taalkleuren die Europa rijk is. Ze zijn een onderdeel van de oude Europese cultuur. Als oorspronkelijk tweetalig mens vind ik het normaal in parallelle talen te leven. Lange praat over een parallelle samenleving – een Friese naast een Nederlandse, zoiets als een witte markt naast een zwarte, een legale wereld naast een illegale, bovengronds en ondergronds. Een oorlogssitutie dus.
Het Fries is al eeuwen een onderdeel van de Nederlandse cultuur en samenleving. Het Fries is nooit een parallelle samenleving geweest. In tegenstelling tot de jongste politieke partij (inclusief Lange) ben ik van mening dat je die Nederlandse cultuur moet beschermen, wellicht bevorderen. In het Nederlands en het Fries zijn en worden gedachten, ideeën, gevoelens, dromen, etc. van mensen vastgelegd – met name in poëzie, proza, essays, toneel, theater, kortom in de literatuur. Die cultuuruitingen worden landelijk gesteund door het onvolprezen Letterenfonds te Amsterdam .
De basis van de Nederlandse cultuur is te vinden in het Nederlands (voor een klein deel in het Fries). Hoe zich dat verder ontwikkelt in een wereld waar het Engels overheersend wordt als taal (er bestaat volgens mij geen Engelstalige samenleving sec) is een ander verhaal.
Ik heb de arrogante agressie tegen een minderheidstaal – vaak van monotaligen – nooit begrepen. Een taal op zichzelf is neutraal, die agressie heeft (dus) te maken met de sprekers van zo’n minderheidstaal. Lange vindt dat bescherming van het Fries te veel geld kost – als ze die taal willen bewaren moeten ze het zelf maar betalen – en dat het niet eerlijk is ten aanzien van de nieuwe minderheden.
Nog een stapje verder en er wordt gepleit voor de verkoop van alle Van Goghs en Rembrandts – ook onderdeel van het Nederlandse cultuurgoed – want wat hebben we tenslotte aan die schilderijen. Verkopen die hap en de staatsschuld is afgelost. Er komen vast wel weer nieuwe topschilders in dit topland met zijn toppolitici zoals Halbe Zijlstra en Sietse Fritsma (beiden tweetalig – Fries en Nederlands), en topaanwinsten voor het politieke landschap.
JOSSE DE HAAN, Hendaye, Frankrijk.