Syn twadde boek is der no dochs (no dogs?). Ik haw it oer Evert Jan Terburg, dy’t sa’n heale ieu ferlyn Amsterdam ferliet en him op ’e Falom fêstige. Al fuortdaliks wienen it bisten en nochris bisten op it hiem. In herder, in Eskimohûn, in poalhûn, in tekkel, parkiten, tropyske gaaien, hinnen, in foks, in pappegaai, poelepetaten, slangen, katten en op de keap ta rotten. Dy poalhûnen wienen wyld en sterk. In buorman, dy’t ek sokke meunsters hie, spande se foar in Messerschmidt. Drave!
It hiem wie al gau te lyts om mear bisten oan te tugen. Foar de hûnen makke er kennels, doe koenen der noch twa poalhûnen by.
Hy makke stúdzje fan de hûnen, sels hat er in tydlang in wolf hân. Koe er moai it gedrach fan hûn en wolf ferlykje. Hûnderten foto’s knipte er ek fan typysk hûnegedrach. Doe ferfoer er nei Noardburgum, in wâldhúske, mei in moaie lape grûn, tige gaadlik om grutte kennels te bouwen. Hy makke oantekeningen fan syn observaasjes en sa njonkenlytsen hie er materiaal genôch om in boek te skriuwen. Dat kaam der. De titel: Honden natuurlijk, want dat wie syn opset. Hûnen dy’t alle dagen brokjes frette, dat is net goed. Sjoch nei hûnen en wolven yn it wyld, dy pakke in proai, frette harren ûngâns en bedobje de restanten. Pas as de mage har wer jûket beslute se wer yn ’t spier te kommen.
Sa fuorre de hûneman syn bisten ek. Twa kear yn ’e wike. In keal, in laam, in kowepânse, dat gie sa de kennels yn. Op sokke mominten spilen him ynteressante dingen ôf tusken dy hûnen.
Op syn hichtepunt hie er sa’n tritich hûnen ûnder stúdzje, derûnder sân pariahûnen. Dat binne ferwyldere hûnen, dy’t dochs yn ’e buert fan minsken bliuwe.
Dy bisten koe hy allinne út de boeken. Hy woe se sels sjen. Dus reizge hy nei India, nei Turkije, Ghana, Mozambique, Malawi, Tanzania, Zanzibar, Yndia, Vietnam, Maleisië, Laos, Sri Lanka, Marokko, Tunesië. Toeristyske trekpleisters hienen op him gjin fet. Oeral frege er: ‘Wêr binne hjir de hûnen?’
Fan dy reizen hat er no in twadde boek gearstald. It is in syktocht nei ‘de hûn’.
Underwilens hat de hûneman gjin hûnen mear. Nei al dy jierren stúdzje besleat er syn argyf ûnder te bringen by de Van Hall-skoalle.
Hy wie wol klear mei hûn en wolf, sei er. It hûnemuseum dêr’t er ea plannen ta hie is der nea kaam. Wol in boek mei prachtige foto’s fan hûnen oeral.
Willem Winters
Bisteboel
Willems stikje oer de hûneman komt rjocht út myn hert. In freon yndie, mar ek in frjemde snuter. Ik kaam yn ’e kunde mei him en syn frou begjin jierren santich. Ik siet yn de nachttsjinst yn Talma Hûs Syn frou, fris út Amsterdam, ek. It wie freonskip op it earste gesicht. Sy hearde der net, ik ek net. Bôle op ’e planke, dat moast en foar de rest hienen wy te krijen mei in pear frjemde fûgels, ús oare helten. Al gau kamen wy by-inoar oer de flier. Hûneman hie net allinnich belangstelling foar hûnen, mar foar folle mear. Fûgels, fisken, geiten, koest it net sa gek betinke, hûneman woe alles wol ha. En wy ek. Wie hûneman noch wol ris in bytsje foarsichtich, wy net. Alles wie moai. Krige ús soan fan hûneman in parkyt foar syn jierdei? Wy namen der noch in parkyt by en yn in sucht hienen we fjirtich. In bigge, twa biggen? Gjin probleem. Einen, guozzen, kninen, katten, hûnen, hamsters, marmotten, alles koe. Sels hiene wy skraach te iten, maar de bisten hienen it goed. En doe wie it myn jierdei. Yn in flaach fan sljochtsinnigens frege ik in tekkel, wylst wy al twa hûnen hienen. Willem natuerlik nei ús freon de hûneman, as hy noch in tekkel hie. Nee, mar hy wist wol in herdershûn út in nêst fan ien fan syn hûnen. It bist siet by de slachter yn Feanwâlden en waard der sa gek as in sipel. De man wie benaud foar him. No, ik ek. Yn stee fan in dwerse tekkel hie ik ynienen te krijen mei in poergekke herdershûn dy´t as in gek syn iten behimmele, troch alles hinne tekear gong tsjin frjemden en it hiem bewekke as wie it in konsintraasjekamp . Hy slagge der ûnderwilens ek noch yn om ien fan ús oare hûnen te befruchtsjen. Hienen wy ynienen sân hûnen. Dochs wie dy net plende befruchting in kearpunt. Us herder feroare fan in meunster yn in soarchsume heit. ‘Net op ’e dyk, gjin meneuvels.’ En as de lytskes dwers wienen pakte hy se eefkes yn ’t nekfel.
Tsjintwurdich wenje wy yn Ljouwert. Op in dôve kat nei gjin bist mear yn ’e hûs. Dy kat is in oanrinnerke, fan lettere tiid. Wy binne sljocht mei har. Mar sa no en dan tink ik werom. Hûneman hat gjin bisten mear. Wy ek net, op dy dôve kat nei. Nea wol ik wer oars. Wy hawwe as wy op fakânsje wolle al genôch lijen mei dy iene kat. Dochs bin ik de hûneman tankber. Foar alle ellinde, mar ek foar in protte wille.
Anneke van Renssen