Tinzen yn Aix

Guon plakken ride jo altyd oan foarby. Sa’n plak wie foar ús Aix en Provence. Nea by stilstien dat it in moaie stêd wêze koe. Dat it moast der no mar ris fan komme. Yn de touristyske folders lêze wy dat hjir it atelier fan Paul Cézanne te besjen is. Paul Cézanne (1834-1906), ik bin sljocht op syn wurk, benammen it monomane, it ekstreme derfan.
Hoe faak net hat hy dat hoekje fan de wei mei in hûs skildere? Fruit, yn it bisûnder appels, altyd mar wer kamen dy appels op it doek. En dan al dy skilderijen fan de berch Sainte-Victoire
Hy ûndersocht de relaasje tusken de dingen yn de wurklikheid en dy yn ’e skilderkeunst. Dus wy moasten nei dat atelier. Doe’t wy dêr oankamen kaam der krekt in buslading Belgen út. De lêste wie amper troch de poarte doe’t de doar tichtfoel. Wy en in jonge steane sneu te sjen. ‘Is it closed?’ Yes, two ‘o clock it is open again.’ Sa stie it net yn ús folder. Mar hawar, wy wachtsje en beskje it foar de twadde kear. Wy wurde nei boppen stjoerd. Dêr is it atelier – ien grutte romte mei in hege souder. Mei in lange ljedder koe Cézanne dêr syn grutte skilderijen meitsje.
Yn it boekje ‘Atelier de Cézanne’ tref ik in wichtich stikje oer de ‘wurking’ fan it atelier. De skriuwer wol hawwe dat wy de oanwêzigens fan Cézanne it bêste fiele yn it atelier. No dat woe ik wolris meimeitsje want ik leau net yn spoeken. Soe men de oanwêzigens fernimme kinne? Ik soe my dêr krekt oan oerjaan, my konsentrearje op de fenomenale aspekten fan dit atelier, besykje te meditearen, komt der in kloft Japanners oansetten mei in reisliedster dy’t oan ien tried wei snapt en tettert. De Japanners binne wat ûntrive want ‘klak-klak-klak’, dat mei hjir net. Dus moatte se sels omtinken jaan en boeken of kaarten keapje. Dat binne se net wend.
Troch al dy drokte wie myn konsentraasje fuort. Rare jongens dy Japanners. Komme se út it lân fan it Zenboeddhisme, de Haiku en de Fuji. Dat dy no krekt de sfear yn it atelier ferbrekke, allinich al troch harren massale oanwêzichheid. Oft Cézanne der no al of net wie, is my ûntgien.

Willem Winters

Neat

Wy binne no sa’n alve wiken op ’n paad en de holle is my leech. Omtrint gjin tinzen mear. In bytsje ride, in bytsje om ús hinne sjen, in bytsje lêze. Dat is it wol. Mear sit der net yn. Dat is natuerlik net hielendal wier, der moat sa no en dan ek wosken wurde, ús bus moat in bytsje skjinhâlden wurde, ik moat oppasse dat ik net foar de safolste kear in paad nim wat fiesten te smel en te steil foar ús bus is, ik moat iten siere en ik moat foaral net tinke dat ik mei ús bus dwers troch de âlde binnenstêd fan Aix en Provence ride kin. Net te dwaan en boppedat gjin parkearplak te finen. In wûnder dat de sydkant fan ús bus der net út leit. En ik moat, no’t wy yn Frankryk binne, sa no en dan in merke besykje foar griente, fruit, woarst en poddestoelen. En fansels útsykje wêr’t wy no wer de nacht trochbringe sille. It moat de lêzer dúdlik wêze: fan my is dizze kear neat te ferwachtsjen. Ik ha it fierstente drok mei neat.

Anneke van Renssen