It wie likernôch fiif jier lyn, dat in jonge toerist, Yndo-Nederlanner, sjoernalist, in fynbesnare jonge, wat senuweftich oanlein, tige sêftsinnich nettsjinsteande syn tropysk bloed, yn Dresden, yn ’e Opera, moarns, in biljet naam foar in plak op ’e earste rige fan ’e fjirde rang, om de ‘Walküre’ te hearren. De fjirde rang wie eartiids de rang, dêr’t alle frjemdlingen sieten, dy’t har net de lúkse fan ’e lôzje permittearje koene, ja sels sy, dy’t dit wol dwaan koene, joegen de foarkar oan ’e fjirde rang, en dit boppe de tredde en de twadde, om’t men der sa bêst hearde en seach, sels al groef him de ôfgrûn fan ’e wide seal tusken dy rang en it toaniel. It wie in prachtige dei, de parken stiene yn goudblêdepronk; der dreau in leaflikens om te libjen troch de wide loft en de jonge toerist, yn syn like weemoedige iensumens, wie lokkich troch de moaie stêd te swalkjen, in museum yn te rinnen, earne te lunsjen ûnder in Laube, by it sinneskolperjende wetter fan ’e Elbe. En der wie yn him de blide yllúzje dy jûn de ‘Walküre’ te hearren, in opera dy’t er net koe, wat er him ferwiet omdat er mei Wagner dweepte.
Sûnder dat er mei immen oars as mei de kelnerinne en de tramkonduktuer spruts, ferrûnen de oeren. Hy dronk syn tee en iet der wat by, want omdat de opera tige betiid begûn, wist er dat er gjin tiid hie om te dinearjen. En doe, tefreden en sêft, stil bliermoedich, as syn aard wie, nettsjinsteande in nerveuze oanlis en periodike buien fan melankelikens, kuiere er stadich – hy hie de tiid – nei it Opera-gebou. Inkele winkels yn ’e Pragerstrasse sleaten al, de drokte wie oer. Hy seach dat in optisien syn feint tsjutte om de blinen foar it rút te dwaan, doe’t er betocht dat er gjin binocle hie. Gau skeat it troch him hinne, dat de fjirde rang – dêr’t er al ris, efter, sitten hie – dochs wol fier fan it toaniel ôf wie en dat in toanielkiker wol fan tsjinst wêze soe… Ek betocht er, dat er in goedkeape dei hân hie en dat syn plak mar trije mark koste en doe’t no syn each by tafal it útgluorkjende fan ’e optisien moete, wonk er him, as by ynjouwing, hastige syn stap en rôp, noch op it trottoir: ‘Is de saak al sletten? Of kin ik noch in toanielkiker keapje?’
Goedmoedich gnizend knikte de lange, meagere optisien fan ja en noege him binnen yn ’e healtsjustere winkel. En amper wie de toerist binnen of it flitste troch him hinne, dat er der ferkeard oan dwaan soe en de winkel better útgean koe, omdat it gesicht fan ’e winkelier in ûnnoflike fûgeltroanje like. Mar dizze flits wie sa fluch, ûnmotivearre en dizenich, dat it gjin logysk bewustwêzen waard. Dêrom bleau de jonge man en prate er fierder:
– Dan soe ik wol graach in toanielkiker ha wolle, in ienfâldige, net te djoer.
De optisien toande in pear en wiisde priizgjend de fabryksnamme fan ’e glêzen.
– Dizze is sa lyts, miende skruten de jongfeint, dy’t sels lyts en behindich, fan grutte ôfmjittings foar gebrûkssaken hold, ûnbewust mienende te ymponearjen troch in grutte bûsdoek of moffen, dy’t him te wiid wiene.
– Nimme jo dan dizze, priizge de winkelier oan.
– Dat is mear as in kiker foar it hurddraven, lake de toerist. Hy is ek wat swier…
Hy seach der even trochhinne, draaiend oant de glêzen rjochte wiene. Hy seach der híel dúdlik troch, yn ’e strjitte.
– Hy foldocht my wol, sei de toerist. Hoefolle kostet dizze kiker?
De priis foel net ta. Kocht er dizze kiker, dan hie er in djoere dei. Mar hoe helder brochten dizze glêzen him net it strjitperspektyf foar eagen!
– No goed dan, sei de toerist. Ik nim dizze kiker.
Hy betelle. En gong, mei de kiker yn syn etui. No moast er opsjitte. Ynienen betocht er, dat er dat fûgelgesicht fan dy optisien werklik ûnnoflik fûn hie. Mar hy sette dy healwize ôfkear fan him ôf, wol faker hie er dy antipatyen, sympatyen ek en se makken soms it gewoane libben wol lestich.
No avensearre er. Dêr wie de Opera, dêr streamde it swart-silhûettearjende publyk al oer it jûnsplein, de wide ferljochte yngongen yn. Senuweftich, hoewol’t er wist, dat er net te let wie, die er in stap flugger. Wipte luftich in grut tal treppen op, tusken it dreech stiigjen fan ’e oaren troch. En fûn gau syn plak, op ’e earste rige. En gong sitten, yn bliid foarútsjoch om fan muzyk te genietsjen.
Hy naam de binocle út it etui en sette beiden foar him, op ’e brede râne. Njonken him, lofts en rjochts, en achter him waarden de plakken gau ynnommen: it rûn fol as altyd; ûnder ek follen har de rangen fan ’e lôzjes, de seal.
Ynienen betocht de jonge man, dat de binocle falle koe… yn ’e no tsjuster skimerige seal en naam er de kiker op ’e knibbels.
De foarstelling begûn, yn fromme oandacht en wijing om Wagner. Yn ’e grutte, folle seal wie behalven it ymminse wâljen fan ’e muzyk, hast gjin lûd en beweging, amper in kich, in hân, dy’t in kiker fêsthie.
Ek de jonge toerist rjochte syn kiker om Siegmund, waans stim him hearlik trochtrille, tichter by syn each te bringen.
Ynienen, troch syn geniet hinne, flitste it troch him hinne, dat de seal, fan dêr boppe ôf beskôge, as in ôfgrûn wie en de kiker swier. Op it selde momint waaide, fierder-ôf, in program nei ûnderen. It late him ôf: hy seach it program delfladderjen en telânekommen op ’e grize, kapte holle fan in dame, waans hân it program as in fûgel no grypte. Neist dy dame siet in hear, mei blinkend keale plasse.
Mar Sieglinde bekoarde wer de oandacht fan ’e jonge toerist. De wite, blonde Germane-dochter pakte him, naam hiel syn oerjaande siel finzen yn tsjoen fan sang; oandwaanlik poëtysk fûn er har, mei Siegmund tegearre, yn Hundings hutte.
Swier woech him de kiker op ’e knibbel. Wer sette er de binocle op ’e râne, dêr’t, as in dûbel tuorke, de swarte kiker boppe útstuts. En dêr dochs feilich genôch stie. Doe, hast yn humoristysk betinken, bûgde de jonge man foaroer om te sjen wa’t krekt ûnder him yn ’e seal siet. En op wa’t de kiker wol delkomme soe… mócht er falle.
It wie in hast ûndogenske nijsgjirrigens, opkommend om it flugge betinken fan in hast net mooglike mooglikheid. Want no’t er der oan tocht hie, dat de kiker falle kóe, soe de kiker ommers net falle.
Hy seach net dúdlik wa’t dêr sieten, flak leadrjocht ûnder him. De seal wie dêr tige fertsjustere. Mar just om dat tsjuster, wêryn’t de omtrekken fan ’e taharkers skimeren, seach er wer dúdliker dêr fierderop, de al opmurken dowegrize dame, dy’t it fladderjende program grypt hie. En de njonken har sittende kealplassige man…
Syn plasse glom. Tusken de tûzenen, ticht neistinoar sittende, oandachtsfolle silhûetten en kapte frouljushollen en ek wol kealhollige manljuskoppen, glom dêr dy fiere plasse… Hy glom sawat op trijekwart fan ’e delgeande ôfstân tusken fjirde rang en leger toaniel… Hy glom rûn, as in obsedearjende folle moanne, fersonken tusken alle dy omtsjustere stallen: fromme achterkoppen en ûnferweechlike rêgen fan omtinken: hy glom as in doelpunt, as in doelwyt; hy glom wyt; hy blonk…
De jonge toerist hie argewaasje oer syn nuver, himsels lestich ôflaat-wêzen en twong syn omtinken oan Hunding te skinken. Hy geniete dêrnei tige fan it Liebeslied, fan dy glânzjende tenoarstim, dy’t song fan leafde en ynstreamende maityd. Mar de blinkende bol dêr fierderop koe er net mear ferjitte en net mear ûnsichtber meitsje. Hieltyd skeaneage er nei de plasse, dy’t yn ’e skimering fan ’e seal like te glânzjen, no as in ymminse biljertbal!
In beweging fan ûngeduld en argewaasje oer himsels skokte de jonge man. Tagelyk grypte er de binocle, yn rap opkommende eangst, dat it ding falle soe. En de binocle foel net, en de hannen fan ’e jonge omklammen de kiker, steviger as nedich wie… En rjochten him op Siegmund en Sieglinde…
Doe wie it oft er him net betwinge kinne soe… Oft eat him krêftich ymperatyf twong de kiker te slingerjen, heech troch de ôfgrûn fan ’e seal, mikkende op dy lokjende bol, dy reuze-biljertbal, it blinkende doelwyt, dêrjinsen, yn ’e djipte, op trijekwart ôfstân fan ’e helling tusken him en it toaniel…
Yn fûle reaksje fan wjerstribjen smiet er him efteroer… En wist de kiker, triljende, noch del te setten… It wie hast te folle foar him om dat te dwaan. Dochs drukte er him de earms tsjin it liif. Om de kiker net te gripen en net te slingerjen nei it rûne doel. Dat dêr blónk.
Syn buorfrou seach him gau fansiden oan. Har beweging like him in rêding as fan in mem.
– Ik freegje jo pardon, moarmele er, bleek en healwiis. Ik fiel my net goed. Ik fiel my hiel siik. As ik jo even steure mei, soe ik fuortgean wolle.
It wie op ’e ein fan ’e earste akte. Hy gie stean; triljend mar sûnder lûd te meitsjen slûpte er by de knibbels fan fiif, seis persoanen del, dy’t him skieden fan ’e hoeke fan ’e rige.
– Jo ferjitte jo binocle! flústere de buorfrou noch.
– Lit mar, mefrou; ik kom aansen werom, hoopje ik…
Hy stroffele in pear treden op en del; der waard mei lilke stim sjtt! sistere. Doe skode it gerdyn ticht, ljochte de seal op, klonk der applaus. Mei opsetsin hie er de binocle dêr litten, benaud foar it ding. No, yn it skoft, bekaam er. Hoe healwiis hie er dochs west! Yn ’e no ljochte seal kaam him de obsesje fan niiskrekt foar as in sljochtens, as in flauwichheid, de ûnmotivearre oandriuw dêrfan hie er ommers nea oan tajûn! Hy wie dochs net gek! Om syn binocle de seal yn te slingerjen?! Kom, hy soe dy mâle ynjouwing no te boppen komme en dat mei net mear as in hiel lyts bytsje kriich en ridlikens. En hy wie roppich en soe oan it buffet in broadsje ite, mei in glês bier. Dat soe him delbêdzje nei al dy mâlens fan sakrekt.
Doe’t de twadde akte begûn, doe’t de seal tsjustere, miende er lykwols: wat him trochskokt hie, hie in soart djipte-dûzeling west, wat de Frânsen neame: vertige de l’abîme… Al hie er gjin oandriuw field om himsels del te stoarten. Hy die der miskien better oan om net mear sa foaroan op dy earste rige, sa heech boppe de ôfgrûn fan ’e seal sitten te gean… Nee, hy die der better oan om, hjir achter, yn ’e trochgong, stean te bliuwen. Want al hie de obsesje healwizens west, dy koe him dêr jinsen, op dat plak wer opnij oerfalle en sa soe syn geniet yn ’e muzyk net ûnferdield wêze.
Hy bleau stean. Jinsen bleau syn plak ûnbeset en de twa tuorkes fan syn swarte kiker ferheften harren sarkastysk mar ûngefaarlik op ’e brede râne foar syn lege stoel. Mar as er him útruts op ’e teannen, koe er, yn ’e seal, krekt noch de blanke skedelbol sjen, dy’t as in doelwyt blonk…
Hy loek fersteurd oan ’e skouders, smakte mei de tonge syn argewaasje fuort, harke doe oandachtich nei Brünnhilde’s jûchheigjalpen, boppe op ’e rots, dêr’t sy ferskynd wie. En waard rêstiger. En geniete.
De Feuerzauber oerweldige him hearlik en syn suver geniet brocht him hielendal yn it lykwicht.
Dochs wie er, doe’t de opera út wie, fan doel om nea wer op ’e earste rige fan ’e fjirde rang plak te nimmen. Yn alle gefallen nea wer mei sa’n grutte kiker foar him. En ek de kiker, dy’t him yn ’e hannen sa nuver woegen hie en him miskien, tegearre mei de djipte, en óm dat mâle doelwyt dêrjinsen, dy healwize obsesje ynjûn hie… net mei te nimmen… him dêr stean te litten… mei syn twa swarte tuorkes… op ’e brede râne… tsjin ’e dwylte fan ûnderen en oeral leech floeiende seal.
En doe flechte er de treppen ôf, benaud, dat ien him neiroppe soe, dat er syn binocle fergeat.

It wie doe nei fiif jier. Hy wie wol slagge yn syn karriêre. Hy wie troud. Hy hie lytse reiskes makke simmers, winters, foar syn wurk en foar syn fakânsje. Hy hie net mear yn Dresden west, mar dit jier kaam er dêr tafallich. Yn ’e iere hjerst as de parken der yn goudblêdepronk stean. De affysjes fan ’e Opera kundigen in searje foarstellings oan fan ’e Ring des Nibelungen. Dy jûn joech men de ‘Walküre’. Hy tocht werom oan ’e moaie foarstelling fan fiif jier lyn. It oantinken oan syn obsesje wie yn him ferflauwe ta net mear as dizenichste heugenis oan dûzeling en djipte. Mar dêr’t er sûnttiid wol ris om glimke hie en de skouders oplutsen. Wis, hy soe de ‘Walküre’ dy jûn wer hearre. Mar oan ’e kas waard him sein, dat de seal útferkocht wie.
It spiet him. Hy draaide him om. Doe’t der krekt ien oan kaam en de burolist meidielde, dat er syn plak, besprutsen op ’e earste rige, fjirde rang, dy jûn beskikber stelde. Hy wie behindere om te kommen.
Happich naam de jonge man it plak oer en frege him ôf wêr’t er dit ûnnoflike fûgelgesicht earder sjoen hie… Kom, it wie wol wer de earste rige fan dy hege, fjirde rang mar no soe er net dwylderich wurde en him troch gjin sljochte ynfal fan it sintrum bringe litte. Nammers, hy soe sels gjin binocle meinimme. Hy hie net ien by him en ien keapje, soe er net.
Hy gong dy jûns wat let. De seal wie al tsjuster en fol; de muzyk wie begûn. Hy wifele de taharkers op syn rige te steuren mar de ûvreuze miende, dat er syn plak by mar fjouwer taharkers lâns noch hiel goed berikke koe. Hy skeuvele dus fierder by harren knibbels lâns, ferûntskuldiging mompeljend en gong sitten.
Doe’t de ûvreuze har flústerjend nei him ta bûgde en in grutte binocle rikkend, frege:
– Wolle jo faaks in kiker hiere? Foar ien mark?
Hy miende sarkasme yn har stim te hearren, skrok en seach nei de kiker, dy’t sy him bea. It wie syn kiker, fan fiif jier lyn, hjir litten, nea reklamearre, net nei it plysjeburo brocht en hieltyd troch de ûvreuze ferhierd, as har dat slagge. It wie syn kiker. Foar’t er wegerje kinnen hie, hie er ûnwjersteanber it ding grypt. Lilke stimmen rôpen sjtt!! en de ûvreuze luts har al werom, him winkende, dat er aanst wol betelje koe…

Doe barde it, dat yn ’e midden fan Siegmunds en Sieglinde’s duo, boppe, op ’e earste rige fan ’e fjirde rang, ien him razend wrong oft in oanfal fan fallende sykte him oerfoel, oft er wraksele mei in macht sterker as hysels en troch de út har fromme oandacht opskrokken seal slingere in hân in swier foarwerp de romte troch, dat as in stien mei in rûne bocht yn ’e ôfgrûn stoarte.
En âle ûnder, dêr’t njonken in dowegrize dame in kealplassige man siet, in oar, in, hoewol nea op mikt of opmurken, needlottich troffene, syn libben út, wylst de harsens spatten.