(Foar it earste ferhaal yn de rige ‘Come-back op de Mont Ventoux’ klik hjir of sjoch ûnder auteurs by Bert Bakker)
As ik hjir om my hinne sjoch: Wat wurdt net âlder? De beammen net, de bergen net, de bisten? Juster wienen de bledsjes noch stevich en read, no binne se fergiele en slop.
Der klonk sjitten yn’ e fierte. Jonge hûnen kamen oanfleanen oer de ikkers. Der hinke in hart foarby. Net de hjitte, mar de wyn en de kjeld giselen no de bergen.
Se sjogge der út as by inoar waaid stof en erodearre grús. Ald is ferkleure, krykkrakkich, oansketten, foargoed foarby.
De bergen ha hjir jûns in wolk om harren keale krún. In toai fan tanende wiisheid?
Ik sit op 800 meter. Ik bin op hichtestaazje foar de beklimming fan de Mont Ventoux.
Ik bin net stokâld, mar ik kin de measte jierren telle. Ik ferbliuw yn de omkriten fan Veynes, noardlik fan de Ventoux, op’ e hichte fan Gap, yn de Hege Alpen, it Pays du Buëch. Ik útfanhûzje op Domaine de Sivas yn in modern húske, wêr’t ik my as âlder wurdende man oer fernuverje. Alles wurdt tsjintwurdich ‘ ûnder arsjitektuer’ boud. In jeugdige trend. It húske is gearstald út trijehoekige flakken. Ik behein my ta twa. De grutste trijehoek hat twa rjochte siden fan trije meter en dy stiet presys goed op de wintersinne. De line fan it dak is de hypotenusa. Ien en al finster dizze trijehoek. Yn de oare, noardeastlike trijehoek sit in doar, wêr’ st der yn komst. Dêr ek wer trijehoekige flakken yn, dy’t har net maklik omskriuwe litte. Nochal hoekich. Ik ûntdek yn it húske elan, esoteary en foarútstribjen. Wat it measte fan dit jeugdige trijetal is, wit ik net.
De badkeamer is yn de toer dêr njonken. In rûne badkeamer. It set my oan it tinken: Yn myn jonge jierren wie ik hoekiger en koarter, al nei’t ik âlder waard, krigen de dingen mear rûne foarmen: myn frou yn ferwachting, myn dochter rôle út har búk it libben yn. Mei it hymjen koe ik moai helpe. Telle en útazemje. Pfft, pfft. Ik hie it op de Mont Ventoux leard, de berch wêr’t ik myn rûntsjes op ried..
No’t ik âld bin, tel ik allinne noch ôf. Ik gean dea. Ik lis te rydboskjen op bêd, ik bin ek noch siik: kjeld skipe. Fan Bedoin ôf gie it noch wol. Skrale wyn en mist. Al gau begûn it te reinen. Dêr krige ik wat minder lêst fan mei de beklimming yn it bosk.
Dêrnei en dêr boppe wie der noch mear rein en mear wyn. Myn hiele wiffe gestel die sear.
Miskien ha de bergen hjir in tulbân, de Mont Ventoux hie in dûskop opsetten. Mont Pluies. Mearfâld, lykas yn dy moderne dûskabines. De stralen komme fan alle kanten.
Myn plan wie om oer de pistes werom te gean nei Bedoin, troch it reinen wie dat útsletten. Ik brocht in fiere groet oan Tommy Simpson. Ik gie nei ûnderen op twa skeprêden, op in rivier fan asfalt.
Ik snapte no pas wêrom ast foar de Ventoux net allinne dyn jeugd, mar ek konjak en amfetamine nedich hast. Ik klom út eigen krêft, de krêft dy’t noch oerbleau yn myn erodearre lichem.
Kader Abdolah skriuwt ergens: ‘Nederland is met een hoge snelheid aan het veranderen. Er komen veel buitenlanders binnen, en zij nemen hun bergen en rivieren, maar ook hun oorlogen, hun doden, hun ziekenhuizen en hun geweren mee. En de schrijvers gaan die bergen en die rivieren aan de Nederlandse literatuur toevoegen.’
Wêrom ik as tachtichjierrige sa’n beklimming en der wer by del gean oan de oare kant yn it âlde Europa folbringe woe? Ik bin hielendal noch gjin tachtich. Miskien wurd ik dit jier ynlotte foar de Alvestêdetocht. Moat ik dan ûngetraind en ûnbeslein op it iis komme? De waarsfoarsizzingen foar moarn hjir binne al wer wat better. Bliuwt it min, dan nim ik dizze berch mei nei hûs.
(oersetting: Baukje Stavinga)