
Fjouwer kear Budapest
DE EARSTE
Hjir is it wer begûn. It hie faaks net iens perfoarst Budapest wêze hoegd. En net syn koken.
It wetter fan ’e Donau stiet op it stuit heech. Ik haw it earst yn ’e gaten wannear’t ik mei myn koffer by him foarhûs stean. Hy docht iepen, omearmet my. Goeie, hoe giet it? En in koart blauwe eagen eagenblik folstiet.
Ik moat oan it wurk, seit er en smyt my út syn koken. Ik nim de metro en stap earst út by it einstasjon, ik keapje in iisko foar mysels en meitsje in kuier, om Budapest kennen te learen.
Jûns binne wy tegearre ûnderweis. Hjir yn in restaurant, dêr yn in bar, yn Simpla. Us wurd en ek in leafde op it earste gesicht. In leafde, dy’t ik wersjen wol. Ik wol werom nei Budapest.
DE TWADDE
Werom yn Budapest. As wie der net in dei foarbygien, hawwe wy dûnse, as soe der gjin nije moarn komme, hawwe wy stânholden, as er besocht mei geweld troch de kieren fan ’e latsjeblinen binnen te kringen.
Budapest is de nacht. En wy de dûns. Budapest is de kûlize foar ús film.
DE TREDDE
ONE fan Johnny Cash op ’e radio en ik bin werom yn Budapest. Myn hert slacht flugger en ik fernim dyn antlit op myn hûd, ús lang omearmjen, en Would you lay with me in a field of stones – myn hert ûntploft. Ik wol dat it nea ophâldt, of fuortdaliks stjerre, sa.
Bûten, op ’e dyk. It reint, do parkearst de auto op de stoepe, de reade mei de B., dy’t ik hjir ek altiten mien te sjen, hoopje te sjen. Wurch petearje wy wat, helje myn guod út dyn wenning, dêr’t wy troch dyn koken geane, dêr’t it bêd stiet, dêr’t wy op sliept en lein hawwe.
De hûn yn it restaurant foar dyn doar sjoch ik al by it deryn gean. By it nei bûten ta gean stroffelje ik hast oer him hinne. Ik moat him aaie, do giest foar my út, sjochst efterom, glimkest. Ik wol him meinimme en mei him yn ’e auto stappe en fuortride, troch Budapest, yn ’e rein.
DE FJIRDE
Leaver op bêd bliuwe, nei in nachtlik hapke yn in Budapestske koken yn Budapestsker heechsimmerhjitte, ite om middernacht is ideaal – as men dochs al stil wêze moat fanwegen de buorman. En dan nei bûten it slot op. In panorama dat romantysk wêze kin. De krampeftigens wurdt mar stadich oplost, noch petearje wy, in bytsje, yn syn koken.
It stomme koeren fan de dowen op dyn balkon makket ús beide fierste betiid wekker. Do giest derôf ‘rotdowen’ en ferjagest se. Mei in doelgerjochte hânbeweging dochst de rolgerdinen tsjak omheech, tsjak omleech.
Ik bin de do op dyn bêd. En no haatsje ik Johnny Cash.
Budapest moandeitemoarns. Ja, dan doei, giet dy goed. Ja giet dy goed. Ik ferlit syn keamer, syn koken. De bus wachtet al foar syn hûs. Ik stap yn ’e bus mei myn koffer, sûnder hert.
Budapest, ik ferlit dy graach. I love Budapest, laitsje de T-shirts my op it fleanfjild ta. Nee, ik net. Ik haatsje dy, tink ik, en gûl yn de fleanmasine yn myn tomatesop.
Oersetting: Geart Tigchelaar
Ut: Il Quadern (Giuventetgna Rumantscha e Quarta Lingua, 2008)
*
Quatter giadas Budapest
L’EMPRIMA
Qua ha tut puspè cumenzà, i n’avess betg stuì esser sia chadafieu e betg Budapest.
Il Danubi maina bler’aura, jau realisesch quai pir cur che jau stun cun mia valisch davant sia chasa. El avra la porta, ma dat ina branclada. Chau, co vai? Ed ina curt’egliada, in batterdegl d’egls blaus blaus tanscha.
Jau stoss ir a lavurar, di el e ma bitta or da sia chadafieu. Jau prend la metro e vom pir ora a la staziun finala, jau cumprel in glatsch e fatsch ina spassegiada per emprender d’enconuscher Budapest.
La saira essan nus ensemen en gir. Qua en in restaurant, qua en ina bar, en la Simpla, noss pled ed era in’amur sin l’emprima egliada. In’amur che jau vuless vesair puspè. Jau vuless turnar a Budapest.
LA SEGUNDA
Enavos a Budapest. Sco sch’i na fiss passà gnanc in di, avain nus ballà, sco sch’i na dess nagina damaun, avain nus tegnì in l’auter, cur ch’el ha empruvà da penetrar cun violenza, il sulegl, tras las sfessas da las storas.
Budapest è la notg. E nus il saut. Budapest è la culissa per noss film.
LA TERZA
ONE da Johnny Cash vegn en il radio ed jau sun puspè a Budapest. Jau sent sia fatscha sin mia pel, la lunga charsinada, e would you lay with me in a field of stones e mes cor schloppa, vuless ch’il mument durass in’eternitad u murir sin il lieu.
Sin via a Budapest. I plova, ti parcas l’auto sin il trottuar, l’auto cotschen cun il B grond. L’auto che jau ves adina era cur che jau na sun betg a Budapest, che jau speresch da vesair era qua. Baterlain da quai stanchel cun prender mias chaussas or da tia abitaziun, nua che nus passain tras tia chadafieu, nua che nus avain discurrì e ris, e nua che stat tes letg, en il qual nus avain giaschì e durmì.
Il chaun, en il restaurant, davant tia chasa, ves jau gia cun entrar, ma cun vegnir ora stgarpitsch jau bunamain sur el, jau stoss charsinar el, ti vas ordavant, guardas enavos, surris. Jau al vuless prender cun mai e partir cun l’auto tras Budapest, en la plievgia.
LA QUARTA
Pli gugent anc durmir in pau. Suenter ina tschaina nocturna, en ina chadafieu a Budapest, en la chalur da la stad budapestica. Mangiar a mesanotg è ideal era sch’ins sto esser quiet, pervia dals vischins. E lura ir viadora per far ina spassegiada sin il chastè, in panorama che pudess esser romantic. Chaminar a chasa, a chasa tar el, la bloccada sa schlia plaun a plaun, anc baterlar in pau a chasa, en chadafieu.
Il turtular stupid da las columbas sin tes balcun ans sveglia bler memia baud. Ti stas si, «columbas da merda» e las fas fugir cun strair duas giadas resolutamain, zac, zac vi dal guaffen da las storas. Jau sun la columba en tes letg.
Ed uss odiesch jau Johnny Cash.
Budapest glindesdi en damaun. Gea, lura chau e sta bain. Gea, sta bain, er ti. Jau bandun sia stanza, sia chadafieu, il bus spetga gia davant sia chasa. Jau vegn en il bus cun mia valisch, senza cor.
Jau bandun gugent Budapest. I love you Budapest fan ils t-shirts beffas a l’aeroport. Na, jau betg. Jau t’odiesch, pens jau e l’aviun ma porta davent entant che jau bragel en mes jus da tomatas.