DeJiskebakjes fan Bauke de Jong

Doe’t ik lêstendeis socht nei ynformaasje oer en fan Bauke de Jong, fûn ik yn Tresoar, yn de knipselmap it stik Het Asbakje. It is in frjemd ferhaal wêryn’t jiskebakken en oare bakjes ta libben komme. It waard yn 1965 troch De Jong foarlêzen yn it Literair Kwartier fan ‘e RONO. It is de oersetting fan it oarspronklik Fryske stik, mar dat is net te finen.

Yn Asyl ferskynden fan him krityske stikken, benammen syn oanfal op de ferneamde E.B. Folkertsma – dy’t foar de oarloch anti-joadske stikken skreau – joech in soad opskuor.
Trinus Riemersma hat yn Hoe binne de helten fallen de wichtichste stikken oer dizze kwestje byinoar brocht.… Lês fierder

De Fryske Ionesco

‘Ik hâld der mei op,’ seit de antikwaar.
‘Dat spyt my,’ sis ik.
Hy hat altyd nijsgjirrige dingen. Hy wit dat ik sljocht bin op kryptyske, seldsume, frjemde druksels.
Ik sneup wat lâns de rigen en ûnder op in steapeltsje fyn ik 3 harkspullen troch Tjitte Piebenga, Johannes Spyksma en Bauke de Jong, mei in ynlieding, dy’t lykwols achteryn te lâne kaam, fan Lolle Nauta. In útjefte fan Asyl út 1964 (literêr tydskrift 1963-1966).
77 siden avant gardistyske radiostimmen, stensille en fan in dadaeftige foarkant foarsjoen.
Soks fynst net alle dagen.

Piebenga lit twa manlju fan ’e merke, fan de autoscooters oan it wurd.… Lês fierder

Jo hawwe sa’n tritich, fjirtich siden ta jo foldwaan om eat te sizzen oer de skientme yn ’e skilderkeunst. Te min romte tink?
Yn it boekje De schoonheid in de Schilderkunst (út de rige Libellen, mei as motto Met een boekske in een hoekske, 1936), slagget Herman Hana (1874-1952) dêr wol yn.
Hana wie keunstskilder, tekender, reklameûntwerper en hy fersoarge boekbannen foar de WereldBibliotheek. Yn koart bestek wit er hiel wat sinnige dingen te skriuwen. Dêrby hat er in mjitlatte útfûn, dy’t superfluch oanjout oft der yn in bepaald gefal ja dan nee sprake is fan skientme.

Plaatsje 1 toant in stjerrende bison, in foarhistoaryske grottekening.… Lês fierder

Okkerdeis krigen wy it ûnder it iten oer de fertuten dy’t it ûnderwiis jin dien hat. Ik wie dêr net sa optimistysk oer. De legere skoalle wie op klas 3 en 4 nei wol goed. (De master yn dy klassen wie strang en sloech mei de lineaal as dyn gedrach him net sinde.)
En ek de Mulo hie syn positive kanten.
Dêrnei wist ik net wat ik woe.
En om’t de kweekskoalle mar in pear hûndert meter fan ús hûs ôf stie bin ik dêr bedarre. Net sa’n bêste motivearring?
Mar hawar, ik haw it yn 5 jier helle. Dat wie yn 1967, mei dochs noch in 7 foar didaktyk.… Lês fierder

Yn Tresoar wie earder in útstalling oer de jierren ’50 te sjen, it HCL toant de jierren ’60 (Langharig Leeuwarden). Wat in moaie plateboeken binne der ferskynd oer dizze jierren (De jaren vijftig, De jaren ’60 en Hollands Glorie), wylst de Friese Pers/Noordboek de skiednis fan King pipermunt Snits op papier sette.
It is benammen nostalgy wat my driuwt sokke boeken te keapjen. En it is út nostalgy dat ik de ynbûne Panorama’s uit 1954 – fan in goekunde krigen – op sneintemiddei stadich trochblêdzje en hjir en dêr wat lês. Wat in pracht ikoan fan dy tiid: Sjors en Sjimmy efterop, de iene swart, de oare wyt, fan in multy-kulty-debat wie noch gjin sprake.… Lês fierder

Ferline wike fûn ik in ferwizing nei in Switserske skriuwster, Eveline Hasler, dy’t in boek skreau oer pianiste, skriuwster en psycho-analytikus Aline Valangin. Dizze Aline krige kunde oan de dadaïsten en oar keunstnersfolk dat flechte foar de nazi’s en yn Zürich hingjen bleau. Soe Hasler mei nije ynformaasje oer dada komme?
Op ynternet waarden mar twa eksimplaren fan Haslers boek oer Aline oanbean. De folsleine titel is Aline und die Erfindung der Liebe. Ik hold Aline yn ’t earstoan foar in romanfiguer. Mar even sykje op ynternet learde dat se werklik bestien hat [1889-1985]. Fan Aline, dy’t in soarte fan hotel yn it Onsernone Tal by Comologno runde, wurdt grute dat se as it even koe de manlju by har yn bêd sleepte.… Lês fierder

Willem Winters

Ferrassingen II, Tekst & Byld

Gent hat in boekwinkel mei allinne poëzij. Nederlânsk en oerset. Myn bankpas lûkt der krom fan as ik om my hinne sjoch.

Myn each falt op J.J.Slauerhoff. In tekene portret fan him op it omslach: ‘Verbeelde gedichten.’ It is ien van de boekjes útjûn troch Atlas, wêryn’t in tal keunstners besiket gedichten yn tekeningen te ferbyldzjen.

Proaza en poëzij binne net sa ûnoantaastber of hillich dat se net foar sokke eksperiminten brûkt wurde meie. Mar dit boekje ropt fragen op. Wat smyt dizze ferstripping fan 10 gedichten op.

En wat falt der te sizzen oer de relaasje tekst/byld?… Lês fierder