Jelma Knol

Eelkje Tuma skriuwt yn Noard-Sweden oer jonge froulju dy’t har eigen takomst bepale

logo.ensafh

De twadde roman fan Eelkje Tuma, Paadwizer, ferskynde yn juny yn de rige Fryske Modernen. As lid fan de kommisje dy’t de boeken yn dizze rige útjout, ha ik de ferskillende fersys fan dizze roman yn wurding lêzen. Piter Boersma wie de begelieder fan Eelkje. Omdat Eelkje sûnt 1992 mei har man, de skriuwer Mikael Niemi, yn Noard-Sweden wennet en se mar in inkelde kear yn it jier werom is yn Fryslân, socht ik har op foar in petear oer har wurk yn Ie.

eelkjetumadsc00782

Eelkje Tuma skreau har debútroman, Leafste lea (1996), doe’t se al yn Luleå wenne. Se kaam yn dy hoeke fan Noard-Sweden, ticht by de grins mei Finlân telâne doe’t se yn de einfaze fan har stúdzje kulturele antropology siet.… Lês fierder

Jelma Knol

Dokterje mei Eeltsje-om

logo.ensafh

’t Nesker tjerkhoaf is het leste
Njunck beppes graef, bij beppes bien
Dar kin dat djuwrste lyf nuw reste
In gerz in blom har tjinje az stien

“Omstreeks een uur na middernacht, zegt zij, naardat ik haar eenigzins had verlegd, hare lippen bevogtigd “zullen wij de handen nog eens zamen vouwen, ten teken van gebed”, ’t welk ik beantwoorde “Ja mijn lieve”. Zij deed zulks, en ofschoon ik niet bidden kon, ik lag mijne muts neder, en zeide O God! Meer kon ik niet…………
Ik stond onafgebroken bij haar tot dat zij omstreeks kwart voor twee uur hare leste adem uitblies… ’k heb haar de oogen gesloten….… Lês fierder

Jelma Knol

Boys

logo.ensafh

Yn de sechstiger en santiger jierren wie alles besprekber, sels seks mei bern. Faak waard yn bepaalde progressive fermiddens net iens de fraach steld oft it wol ferstannich wie om minderjierrige bern lestich te fallen mei de seksuele gefoelens fan folwoeksenen. Tsjintwurdich sit alles wer yn it tabûfet: it wurd útsprekke is al hast in deasûnde bedriuwe. Oer Wim Kan en syn foarleafde foar famkes kinne wy noch wol in bytsje gnuve. Mar it soe my hjoeddedei net benije dat it boek fan Jan Hanlo Go to the mosk, oer syn relaasje mei in moslimjonkje fan tolve, trettjin yn in soad antikwariaten ûnder de tafel ferkocht wurdt.… Lês fierder

Jelma Knol

Boekewike

logo.ensafh

In hearlik bestean haw ik eins. Fol letterfruchten, fan moarns 6.45 oere oant djip yn ’e nacht. Yn de Nederlânske Boekewike kin ik dêr no wolris foar útkomme.
Moarnsier begjint it al mei de teksten op myn potsje Ingelske marmelade. Achter myn buro op myn wurk giet it nivo de hiele dei troch allinne mar omheech. Ik bin ien fan dy befoarrjochte minsken dy’t de Fryske literatuer tsjinje mei en ik doch dat ek noch yn betreklike ûnsichtberens, dat ik haw gjin lêst fan al dy foaroansteande famyljes dy’t de keunst fan it lêbjen en lekskoaien ta ûnbekende hichten ferheven hawwe.… Lês fierder