Haan. Josse de

Josse de Haan

Eppie Dam syn oersetting fan trettjin fragminten fan Tempel en Kruis

Pleatst op
logo.ensafh

Fragminten út Tempel en Kruis fan Marsman – skildere troch R.R.R. van der Leest, oerset troch Eppie Dam foar de Moanne fan it Fryske Boek yn 2011.


Jan Jacob Slauerhoff, Hendrik Marsman en Gerrit Achterberg ûntduts ik op myn santjinde op de Rykskweek yn Ljouwert. Oer Achterberg haw ik in skripsje skreaun foar de haadakte (’62) en oer Tempel en Kruis fan Marsman haw ik by myn stúdzje Middelber Nederlânsk (’78) essays skreaun.
De fitalist Hendrik Marsman hat yn 1939 de bondel Tempel en Kruis publisearre, in prachtige fitalistyske (ekspresjonistyske) bondel oer heidenske, humanistyske en kristlike libbenspaden fan juster en hjoed – oer it Apollinyske en it Dionysyske aspekt yn minsken.… Lês fierder

Josse de Haan

Langhierrich wurkskou túch kontra It skouwe koarthierrige ark

Pleatst op
logo.ensafh

Op 6 novimber 2010 hâlde HIPPO – ea in jongerensintrum yn Ljouwert (1974-1982) – in reüny. It omfette it tiidrek 1965 oant 1982, in perioade dat der yn Ljouwert heel wat groepen aktyf wiene. Ek de ‘foarâlden’ fan Hippo – Provadya?, Axies, Kloppend Hart, Pow Wow, Kaktus en bygelyks Swatte Jat – hiene út soarte in wichtich lûd. Ut it iene ûntstie it oare.

Dizze reüny wie in gefolch fan it inisjatyf fan it HCL (Historisch Centrum Leeuwarden), dat in útstalling makke oer ‘Jongeren in de Friese hoofdstad tijdens de jaren ’60 en ‘70’. Tagelyk ferskynde it fotoboek Langharig Leeuwarden (Friese jongerencultuur in de jaren ’60 en ’70).… Lês fierder

Josse de Haan

Tresoarynternet – it ferlet fan objektiviteit

Pleatst op
logo.ensafh

Tresoar-www-ynternet moet objektyf materiaal oer de Fryske literêre histoarje publisearje – de ‘goeie smaak’, it boargerfatsoen, de  pronksucht, en morele feroardielings sitte we net op te wachtsjen. Neitinkend oer de fyftich jier dat ik dwaande bin mei literatuer is it spitich te sjen dat guon wichtige literêre saken ûnder it kleed fage wurde. Literêre saken dêr’t ik mei anneks wie, dy’t ek belangryk foar de literêre histoarje binne. Yn’t algemien, en soms yn ‘t bysûnder allinne mysels oanbelangjend. Ik fyn dat se fêstlein wurde moatte. Trinus, Harmen, Itty, Sikke, Binne, André, Tjitte, Frâns, Jan Piter, Marten, Rink, Feije se binne der net mear, se kinne neat mear korrizjearje.… Lês fierder

Josse de Haan

De Groene imiteert PVV-cultuurafbraak

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

DE GROENE IMITEERT PVV-CULTUURAFBRAAK
of hoe domme arrogantie de pvv in de kaart speelt

Over Yasha Lange, redactiechef De Groene, met zijn Die andere minderheden (De Groene van 17 februari) heb ik mijn twijfels. Lange ziet geen verschil tussen de nieuwe (andere) minderheden en de eeuwenoude Friese minderheids- taal. Die andere minderheden spreken nauwelijks of slecht Nederlands, de oude minderheid (Friestalig) is ook Nederlandstalig.
Ik ben opgegroeid in het Fries, heb Nederlands gegeven op een RSG, schrijf nu Friese en Nederlandstalige literatuur, en leef in een zevental Europese talen in Zuid-Frankrijk op de Spaans-Franse grens. Die talen horen bij de regenboog van taalkleuren die Europa rijk is.… Lês fierder

Josse de Haan

Anakroanistysk melodrama op Koehoal

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Der wurdt in soad ôfskie nommen yn de roman Griene Simmer fan Bart Kingma – ôfskie fan de deaden, ôfskie fan lju dy’t der samar útpike, ôfskie fan de famyljepleats, ôfskie fan âlde leafdes, ôfskie fan it libben.
Dizze soarten fan ôfskie komme benammen op it aljemint yn in rige e-mails (yn feite koarte en lange brieven) fan Luc oan syn eardere sakepartner Sebastiaan. Yn in treinreis fan L. nei A. wurde dizze brieven lêzen troch in âlde relaasje fan Luc, Frouck van Eyck. Prachtich dy twa ‘ck-s’. Ek de treinreis tsjinnet as in ôfskiedsreis. Dêrmei is de foarm fan de roman tekene – in stikje treinreis fan Frouck plus flash backs, ôfwiksele troch in brief fan de man dy’t ferdwûn is en in bycht skriuwt (mei tank oan Albert Camus’ La Chute, 1956, û.o.… Lês fierder

Josse de Haan

Hommaazje oan Harmen Wind

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

As hommaazje oan Harmen Wind publisearje ik hjir noch in kear myn persoanlik kommentaar yn in mail op syn prachtige roman Het Verzet/It Ferset:

HENDAYE, 9-12-‘02

Goemoarn Harmen,
do hast mei ‘Het Verzet‘ in oandwaanlik, mar ek in ûntheisterjend boek skreaun oer in man dy’t troch in dogmatyske ideology syn eigen ik foar in grut part yn tsjinst stelle moast fan de law en oarder fan in leauwe dat foar it minsklik gefoel net sa’n soad omtinken hie, en dêrtroch de soan it ark joech om al stridend in eigen wei te gean. Chapeau!
Dit is gjin miening fan in ateïst – dy’t ik fansels bin – mar in kommentaar fan immen dy’t him nettsjinsteande fuortkommend ‘út de weareld’ dochs identifisearje koe mei de sitewaasje fan de twa haadpersoanen.… Lês fierder

Josse de Haan

By it ferstjerren fan Harmen Wind

Pleatst op
Reagearje
logo.ensafh

Ofrûne freed is Harmen Wind ferstoarn. Hy hat myn roman Piksjitten op Snyp oersetten yn it Nederlânsk – Kikkerjaren (2001).
Ik haw him doe kennen leard as in treflike oersetter en in treflike kollega. We hawwe yn dy tiid in soad kontakt hân, en ik kin wol sizze dat der in freonskip ûntstie dy’t folslein basearre wie op taal en literatuer. Sa’t Harmen de tinzen fan it jonkje De Lytsk oersetten hat is ûnneifolchber.

De oersetting Kikkerjaren fan Harmen Wind die mei yn de rees om de Fryske oersetpriis. De folslein Frysktalige sjuery foel oer dichterlike neologismen yn it Nederlânsk. Harmen Wind hie Nederlânsk studearre en joech dat ek op de middelbere skoalle, iksels studearre Nederlânsk MO-A en -B fan 1971-‘79, joech ek Nederlânsk op in middelbere skoalle, mar neffens de sjuery behearsken wy dy taal net goed genôch.… Lês fierder