André Looijenga

Friziski pisatel na Balkanot – diel 3

logo.ensafh

‘You’re becoming real Macedonian!’, murk de jonge romanskriuwster F. de hiele tiid wer op. Ik hie, ôfwachtsjend, tiidrekkend, stinnend, it beslút nommen om my dochs dy deis net mear fan Štip nei Skopje te reizgjen. It groepke skriuwers dat ik de jûn derfoar kennen leard hie, hie ik tusken de middei mei ôfpraat om te kofjedrinken. En doe te lunchen, op in rom terras yn it skaad oare kant de rivier. Om trije oere woe ik de bus ha, want dan koe ik ein fan de middei yn Skopje noch… Salade waard op tafel set, dêr waard fansels rakija by dronken, doe kaam der fleis en bier, wy songen de Masedoanyske folkslietsjes mei dy’t draaid waarden, en it soe net earder as de bus fan fjouwer oere wurde…

Doe’t ik einlings regele hie om dan mar in dei letter yn Skopje te wêzen, en aansen mei nei it hotel fan myn skriuwersfreonen, krige ik te hearren: ‘Wy hiene echt net tocht datsto fan ’e middei noch yn Skopje oankomme soest.’… Lês fierder

André Looijenga

Friziski pisatel na Balkanot – diel 2

logo.ensafh

Op dit stuit hâldt André Looijenga yn Bitola ta, yn Masedoanië, yn it ramt fan it ynternasjonale literêre útwikselingsprogramma ‘Other Words’/‘Oare Wurden’. Guon fan syn reisyndrukken publisearje wy dizze simmer yn Ensafh.

Ik woe de stêd wer út. Ik hie trije dagen yn Skopje omspaand, dêr’t it sa hyt wie dat bûten berik fan in airco myn harsens suver oerferhit rekken. No wie ik wer yn Bitola, mar ek dêr wie it waarm. De drokte op ’e terrassen, de auto’s en it bakkende asfalt: it stie my tsjin. Ik moast de heuvels yn.

Súd fan de stêd hawwe de heuvels wat mear skaad, mear bosken.… Lês fierder

André Looijenga

Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 3, 2016

logo.ensafh

Redaksjoneel Ensafh 3, 2016

Net dat ik gjin Gysbert Japi(c)x-boeken yn ’e hûs hie, mar ik krige pas echt aardichheid oan it wurk fan de Boalserter bard, doe’t ik ferline jier yn Brantgum op in feestlike middei yn tsjerke meisongen hie mei ‘Wolkom, freugde fan de wrâld’. De muzyk sloech foar my in brêge oer de 350 jier tusken Gysbert en no. Syn fersen yn drege stavering blieken sjongsume lieten. In histoaryske ûnderfining dy’t djipper yn it moed taast as rasjoneel te ferklearjen is.

Lês hjir fierder (pdf)… Lês fierder

André Looijenga

Friziski pisatel na Balkanot – diel 1

logo.ensafh

 

André Looijenga hâldt op dit stuit ta yn Bitola (Masedoanië), as Fryske skriuwer op útwikseling, yn it ramt fan it ynternasjonale projekt Other Words / Oare Wurden. Alle wiken sil er oer syn reis skriuwe foar Ensafh.

SAMSUNG CAMERA PICTURES

Stasjon Beograd

Haw ik ferline wike freed yn Belgrado west?

Ja, fansels wie ik der. Ik hie dêr in oerstap fan de nachttrein út Budapest op de trein fierder nei it suden. Ut de oankommende trein wei haw ik nei in grutte stêd fan betonnen wenflats sjoen, it ferrustke stiel lânskommen sjoen fan de spoarbrêge oer de Sava. Mar yn Belgrado, Beograd, de stêd mei twa miljoen ynwenners haw ik net west.… Lês fierder

André Looijenga

Boereroman revisited

logo.ensafh

‘De boeken binne myn troast en segen’, sei de man op ’e rommelmerk yn Appelskea. In rigele rinkjes yn de earen, in bolwurk kettings om ’e nekke, yn motorfest en op klompen, sette de wâldsjer syn kratten ûnder driigjende loften mei soarch werom yn ’e oplizzer. Der sit noch altyd wol hannel yn de âlde boeken.

Okkerdeis haw ik eksamen dien by de Afûk, ynklusyf in mûnling oer literatuer oan ’e hân fan in list fan tsien Fryske boeken fan foar 1945. Mei sa’n lêslist komst ek telâne yn boeken dy’tst oars noait frijwillich opslaan soest. Fan guon boeken ûntdekst dat dyn foaroardiel net terjochte wie, mar der binne ek literêre reputaasjes dy’t oan diggels falle.… Lês fierder

André Looijenga

Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 2, 2016

logo.ensafh

In ‘hy’ komt yn de kunde mei in ‘hjy’, yn it ferhaal ‘Nee, in persoan’ fan de jonge skriuwer Joël Huitema (*1995). In Fryske toerist triuwt in Deen oer de râne fan in klif (in koart ferhaal fan Johannes Beers). De lytse Admiraal Tom Pouce wurdt gemien narre, en der fynt spontane generaasje pleats yn it terpdoarp W. – neffens in nije fertelling fan Rink van der Velde-laureaat Anne Feddema.

Lês hjir fierder (pdf)… Lês fierder

André Looijenga

Nee, dizze kop is net yn sabeare Dútsk

logo.ensafh

It is Hollânske boekewike, dat in goede reden om in Frysk boek te keapjen en dêr in fergees treinkaartsje as Hollânsktalich geskink by te krijen. En sa’t jo grif meikrigen hawwe, is ‘Dútslân’ it tema fan dy Hollânske boekewike. Sels lês ik Dútsers folle leaver yn it Dútsk oars. Ik soe jo graach wat nijsgjirrichs oanriede wolle yn dy eastlike buortaal, mar it heucht my hoe’t ik fan ’t simmer by de Van der Velde yn Snits it heale kastke mei ‘Deutsche Bücher’ beseach: allinnich in pear oersette Skandinavyske thrillers foar toeristen dy’t troch har fakânsjelektuer hinne binne. Dútske literatuer is by jo yn Fryslân yn ’e winkel dochs net te keap, bin ik bang.… Lês fierder