Steven de Jong debutearre yn 1965 mei de dichtbondel Wankend stomp. Hy hie dêrfoar al poëzy publisearre yn Quatrebras en De Tsjerne. Yn dy blêden, dy’t inoars tsjinpoalen wiene De Tsjerne tradisjoneel, Quatrebras eksperiminteel, publisearre er ek al polemysk-esseeïstyske stikken.
De titel fan dy debútbondel lit jin net tinke oan sêftsedichheid. Ast de gedichten lêst komst lykwols net sasear in dichter tsjin dêr’t sels geweld fan út giet, it giet om geweld dat oer de dichter komt en dêrnei by him geweld opropt. Winliken fiert er yn de gedichten in striid tsjin it geweld en tsjin de eangst dêrfoar.
Steven de Jong hearde as skriuwer oars al ta de rebellen fan ’e sechtiger jierren, skriuwers dy’t de bile leinen oan de foet fan it tradysjonele en yn harren eagen achterhelle Fryske literêre bedriuw.… Lês fierder
Boersma. Piter
Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 3, 2018
Redaksjoneel
Dit nûmer set útein mei twa bydragen fan Joël Huitema, dêr’t Ensafh al faker wurk fan opnommen hat. Huitema besiket om yn syn literêr wurk it Súdwesthoeks Frysk dêr’t er mei grut wurden is syn gerak te jaan. Literatuer is ek it plak foar sokke nijsgjirrige ynfalshoeken en ekperiminten. Dat dat in hiel gedoch is komt nei foaren yn it gedicht ‘o-umlaut’. Lês hjir fierder (pdf)… Lês fierder
Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 2, 2018
Yn it redaksjoneel fan it foarige nûmer ha wy oankundige dat dit jier yn ien fan de nûmers it Fryske proaza tema wêze sil. Yn dat redaksjoneel stiet ek dit: ‘De Fryske poëzy stiet sûnt jier en dei better oanskreaun as it proaza. Mar dêr’t by proaza de ferkeapsifers as graadmjitter meitelle is dat by poëzy eins net it gefal.’ Yn oansluting op dit lêste kin steld wurde dat as it giet oer de ferkeapresultaten, ferkeapmooglikheden, om diagnoaze fan de situaasje fan de Fryske literatuer en útstellen ta ferbetteringen, it winliken giet om it proaza, om romans en berneboeken. In pear jier lyn al wer hat Ensafh de opdracht krigen om stikken te produsearjen oer de stân fan saken oangeande de Fryske literatuer, rjochte op benammen de ynfrastruktuer.… Lês fierder
In memoriam Piter Yedema
Ofrûne woansdeitemoarn noch optrede. Op ’e fyts werom nei hûs yn Mantgum. By Werpsterhoeke fan ’e fyts falle, hertstilstân. Fûn, reanimearre, ûnderweis nei it sikehûs wer reanimearre, yn it sikehûs noch in pear kear, op ’e intensive care, sneon 21 april ferstoarn.
Piter is 76 jier wurden, in moaie leeftiid. Hy wie krekt yn in gelokkige perioade fan syn libben. Ien fan ’e moaie dingen: net lang lyn wie er pake wurden. Syn dea is in skok, mar in dea as dizze, sûnder lang lijen, dêr kin men foar him bliid mei wêze.
Piter Yedema wie yn it begjin fan syn skriuwerskarriêre foaral in betûft en eigensinnich kritikus, letter manisfestearre er him mear as dichter.… Lês fierder
Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 1, 2018
It earste artikel yn it earste nûmer fan dit jier is it besprek fan De nacht fan Mare, de nijste roman fan Willem Schoorstra. Dat foaroansetten fan it besprek fan in proazawurk is bedoeld as statement. Yn it lêste nûmer fan 2017, it nûmer mei as tema Baskelân, yn it stik ‘In Baskysk-Frysk petear’ fan Eneko Aizpurua en André Looijenga seit de lêstneamde: ‘As orizjinele Fryske literatuer relevant bliuwe wol (of wurde wol), moat dy djipgravender wurde – sawol yntelliginter as ûnderhâldender wurde. Benammen jildt dat foar it proaza yn it Frysk. Ik fyn dat op dit stuit mar in bytsje Fryske romanskriuwers echt in koartswilige, nijsgjirrige styl hawwe.… Lês fierder
Ynhâld + Redaksjoneel Ensafh 6, 2017
Dit is it lêste nûmer fan de jiergong 2017, mar jo krije it no pas. By it ôflizzen fan it einredaksjonele trajekt kealle it spitigernôch swier. Us ferûntskuldigings oan de eksterne meiwurkers oan dit nûmer en oan jo lêzer.
Lês hjir fierder (pdf)… Lês fierder
Tsjêbbe Hettinga en Hjir
Taspraak hâlden yn Tresoar op 21-04-2017, by de presintaasje fan Het vaderpaard / It faderpaard. Alle gedichten, fan Tsjêbbe Hettinga.
De earste kear dat Tsjêbbe Hettinga yn it tydskrift Hjir publisearre wie yn it oktober-nûmer fan 1973 mei fjouwer gedichten. Ien dêrfan wie ‘Simmer yn Fryslân’. Ik sitearje:
Simmer yn Fryslân
oeral weaget it wetter wer waarm
tusken de rûzjende reiden
oeral stiet it nôt te wiuwen en te winken
en oeral longeret it hea nei in hite lea
oeral fleurje de froulju wer op
en smite skeane eagen (mei in soad wyt)
dy’t him de griene riten besoargje
dy’t harren hichtepunten fine
yn de griene reiden
yn it as in nêst platleine nôt
of njonken in heane lea
yn it himelske hea
yn syn âlde gea:
it simmerske fryslân
De poëzy dêr’t Tsjêbbe grut mei wurden is, sit der al yn mear as embryonale foarm yn.… Lês fierder