Jelma Knol

Smoare yn dyn eigen bubbel

logo.ensafh

 

In anekdoate dy’t by ynternasjonale managementkursussen nochalris ferteld wurdt is de folgjende. De sprekker freget it heechoplate managerspublyk oft it wit yn hokker eksportbrânzje Finlân nei it súkses fan Nokia it bêste skoart, sawol kwalitatyf as finansjeel. Meastentiids folget der in lange stilte. Dan komt de sprekker mei in rige nammen en freget er oft immen dy’t de goede brânzje riedt de hân opstekke wol. “RautavaaraMikkolaLintuSibelius…” Djippe stilte ûnder it publyk. “Ik nim de Baltyske republiken no ek mei yn de opsomming,” giet de ynlieder fierder, “PärthLandisbergerTormisRistoJoosten.” Ien bretaaltsje ropt no: “De ICT-sektor.” Mis. It is de muzykbrânzje. Komponisten, diriginten, útfierende musisy.… Lês fierder

Jelma Knol

De omfallen kaartebak fan Obe Postma en in shortcut nei it wurk

logo.ensafh

In libben dat bloeide nei syn aard is de titel fan twa publikaasjes yn ien bân, yn 2017 publisearre troch Utjouwerij Elikser. It giet om in libbenskets fan de dichter Obe Postma troch Tineke Steenmeijer-Wielenga: ‘Al wat ik skriuw, dat is wier bard’ fan 247 siden en in stúdzje fan Geart van der Mear oer it wurk: ‘Fier haw ik myn dreamen weide / En de himel iepen sjoen’. It boek ferskynt yn de Obe Postma Rige fan it Obe Postma Selskip.

As jo as leafhawwer fan it dichtwurk fan Obe Postma alle feiten oer syn libben en wurk witte wolle, dan is dizze publikaasje in oanwinst foar jo samling.… Lês fierder

Jelma Knol

Russyske prinses brocht muzyk yn Siberië

logo.ensafh

Soms krigest tanksij www.boekwinkeltjes.nl in boek yn hannen datst nei lêzing fuortleist mei de sucht: Wêrom is dit ferhaal net ferfilme? Ik doel op The princess of Siberia (1985) fan Christine Sutherland, dy’t it libbensferhaal fan Maria Volkonsky en de Dekabristen opskreau. It is eins it perfekte ferfolch op Oarloch en Frede, omdat in tal Russyske oarlochshelden út 1807 – 1814 in rol spilen yn de opstân fan 1825 tsjin it feodale bewâld fan tsaar Alexander I (in âldomke fan Willem-Alexander trouwens, hy koe de dûbelgonger wêze fan dizze lange, ljochthierrige tsaar. De mâlkoppigens fan de Oranjes skynt ek fan it Romanovbloed te kommen).… Lês fierder

Jelma Knol

Pykje Fjouwer, printeboek oer skriezepyk troch Lida Dykstra

logo.ensafh

Pykje Fjouwer, it printeboek mei in moai ferhaal oer de skries fan Lida Dykstra en yllustratrise Ina Hallemans wie my ferline jier spitigernôch ûntgien. Mar wy sitte noch altiten yn de goede tiid fan it jier, dus alle reden om dit boek no oan te tugen en mei de bern te lêzen.

It ferhaal giet oer it lêste aai fan in skriezenêst dat útkomt, de earste trije piken binne al op de wrâld. Op boartlike en fernimstige wize bringt Lida Dyktra in pear triedden byinoar yn dit ferhaal. Pykje Fjouwer is de lêste yn ’e rige en stiet der eins allinnich foar.… Lês fierder

Jelma Knol

Feanwâlden, doarp fan Fryske skriuwers

logo.ensafh

Tekst fan de literêre fytsrûte, dy’t in wike lyn op 10-06-2017 hâlden waard.

De rûte begjint by it stasjon. Wy rinne of fytse nei it suden (rjochting Quatrebras), komme lâns de Mennistetsjerke en pastory, de tsjerke wêr’t de jonge Theun de Vries mei syn âlden kaam en geane dan nei lofts, De Swette yn.

It noch o sa autentike wâldhúske oan De Swette, nr. 37, wie jierrenlang eigendom fan skriuwer en sjonger Bertus Klazinga.

De beppe fan de klassikus en dichter André Looijenga wenne ek oan De Swette.

Fierderop stiet it bertehûs fan Theun de Vries, nûmer 41. Eins is allinne it foarhûs ridlik autentyk bleaun, de wente is fierder grutter makke en modernisearre.… Lês fierder

Jelma Knol

Moai waar en lange dagen

logo.ensafh

In stroomsteuring sette it deistich libben op ’e kop. Ik koe ûnder de brûs gjin hyt wetter krije. ‘Giet gas tsjintwurdich ek al op elektrysk?’ frege ik dom. In HR-kombytsjettel wol dus. Wy moasten ús de rest fan de dei daliks mar oanpasse oan it nije ûngeriif. Gjin kofje en tee, jûns slaad mei makriel iten, want al dy bedjerlike dingen út de iiskast moasten no op. Even nei Doevedans yn Burgum mei de fraach oft er noch in lint lizzen hie foar de Adlertypemasine (myn laptop is net te fertrouwen, dy slacht samar út), nei de piteroaljeboer om fulling en in nij kouske foar it âlde piteroaljestel, ensafuorthinne.… Lês fierder

Jelma Knol

Resinsje Meindert Bylsma ‘En dêr marsjearje ik hinne’

logo.ensafh

It jonkje op it omslach fan Meindert Bylsma syn novelle En dêr marsjearje ik hinne sjocht de lêzer in bytsje skou en ôfwachtsjend oan. Yn ’e hân hat er twa kreaze skuon: wêr sil dat hinne?, tinkt de lêzer. Mar wêrom marsjearend?

Bylsma makket dat dúdlik oan ’e hân fan syn autobiografyske oantinkens, dêr’t syn militêre tsjinsttiid sintraal yn stiet, mei ynbegryp fan in skoft yn Dútslân. Mar syn bernetiid en de reade achtergrûn fan syn pake en âlderlik hûs komme ek oan ’e oarder. De skriuwer skeakelet fernimstich om fan de iene nei de oare perioade yn syn libben, gauris mei in kaaiwurd (bygelyks sneuvelje) as brechje.… Lês fierder