Petrus Baardt: Fryske Boerepraktika

III. Fan de moanne

Dat wie it wat de sinne joech.
Nim ek de moanne by dyn ploech,
en, hûsman, hâld dit meast foar best,
wannear’t de moanne lit yn it west
syn earste nije hoarnen sjen,
klearspitsich troch de wolken tsjen,
en dat omtrint de fjirde dei,
dan komt moaiwaar der meastal nei
en sok in waar as dan begjint
stiet fêst sa lang’t de moanne rint;
mar lit er leadich, swart of grau
of poarper, pears en bûnt of blau
syn earste nije spitsen gean,
dan sille rein en wetter flean’
en al de swarte blauwe loft
is neat as wetter op dyn skoft.

Petrus Baardt: Fryske Boerepraktika

III. Fan de moanne

Dat wie it wat de sinne joech.
Nim ek de moanne by dyn ploech,
en, hûsman, hâld dit meast foar best,
wannear’t de moanne lit yn it west
syn earste nije hoarnen sjen,
klearspitsich troch de wolken tsjen,
en dat omtrint de fjirde dei,
dan komt moaiwaar der meastal nei
en sok in waar as dan begjint
stiet fêst sa lang’t de moanne rint;
mar lit er leadich, swart of grau
of poarper, pears en bûnt of blau
syn earste nije spitsen gean,
dan sille rein en wetter flean’
en al de swarte blauwe loft
is neat as wetter op dyn skoft.

Petrus Baardt: Fryske Boerepraktika

II. Fan de sinne.

Hear no ris wat de sinne bringt
wannear’t er oer de lannen blinkt
en wat de moanne mei syn ljocht
fan waar en wyn oan ús berjocht.
Moarns as de sinne tsjocht omheech
en it lân begluorket mei syn each,
sjoch dan ris oft der net in skâns
fan tsjustere wolken tsjok syn krâns
belegeret, grau of roastich brún
of swart of poarper om syn krún,
of dêrom hinne de kleur fan lead:
al dizze tekens binne kwead,
se skuorre faak de balken bleat,
en meitsje wetter yn ’e sleat;
men seit: in iere sinneskyn,
gelearde froulju, bern by wyn,
hâldt, hûsman, dit yn it each en lear,
dy trije doge nimmermear.

Petrus Baardt: Fryske Boerepraktika

II. Fan de sinne.

Hear no ris wat de sinne bringt
wannear’t er oer de lannen blinkt
en wat de moanne mei syn ljocht
fan waar en wyn oan ús berjocht.
Moarns as de sinne tsjocht omheech
en it lân begluorket mei syn each,
sjoch dan ris oft der net in skâns
fan tsjustere wolken tsjok syn krâns
belegeret, grau of roastich brún
of swart of poarper om syn krún,
of dêrom hinne de kleur fan lead:
al dizze tekens binne kwead,
se skuorre faak de balken bleat,
en meitsje wetter yn ’e sleat;
men seit: in iere sinneskyn,
gelearde froulju, bern by wyn,
hâldt, hûsman, dit yn it each en lear,
dy trije doge nimmermear.

Fryske Boerepraktika

Seer vermakelijck ende niet min profijtelijck om lesen. 1640

I. Fan it waar

No sjochris, hûsman, nei myn pin´
en sis, is ´t dy wat nei it sin?
Ik hâld dy foar fan waar en wyn
fan rein en froast en sinneskyn,
fan dau, fan mist, fan ryp, fan heil,
fan noarderbuien yn dyn seil;
en hoe´t dyn jiergong wêze wol,
of meager, of de skuorren fol,
wannear as wiken oer ien boech
te fjilde moat dyn eide en ploech.
Smyt nimmer yn dyn eker it sie
of doch ´t mei goed oertochte rie;
it foarjier en de simmertiid
is somtiids net allike bliid.

Fryske Boerepraktika

Seer vermakelijck ende niet min profijtelijck om lesen. 1640

I. Fan it waar

No sjochris, hûsman, nei myn pin´
en sis, is ´t dy wat nei it sin?
Ik hâld dy foar fan waar en wyn
fan rein en froast en sinneskyn,
fan dau, fan mist, fan ryp, fan heil,
fan noarderbuien yn dyn seil;
en hoe´t dyn jiergong wêze wol,
of meager, of de skuorren fol,
wannear as wiken oer ien boech
te fjilde moat dyn eide en ploech.
Smyt nimmer yn dyn eker it sie
of doch ´t mei goed oertochte rie;
it foarjier en de simmertiid
is somtiids net allike bliid.

Petrus Baardt: Fryske Boerepraktika

IV. Fan de fjouwer tiden fan it jier (EIN)

No is der jitte mear te dwaan,
dêr moatste wakker acht op slaan,
de fjouwer tiden fan it jier,
pas dêr sa nau op as in hier,
dêryn bestiet de measte keunst,
dyn wolfeart en lânhearre geunst.
As it foarjier wiet en fochtich is,
dan slacht in hûsman wolris mis,
dan rottet yn ´e grûn it koarn,
dyn wintersie rekket bedoarn,
dan wurdt dyn lân, en ikelwâld,
en ponge leech, de boksen âld.
Smyt dan de ploech der daalks yn
en skuor de grûn, by sinneskyn.
Is it foarjier al te kâld en spits
en droech dêrby, en wûnder fits
en is de nije moanne yn it ein
mei froast en ryp of izige rein,
dan is de greide in drôvich oard,
dan wurdt it allegearre smoard,
dyn earte en beanne binne út it set,
dyn weet, dyn koarn en wat al net,
dan stekt men winters turven oan
en lânfrou tsjocht de klompen oan,
dan rint de tersker troch it gea,
dan bakt men beannen yn it brea,
dan wurdt it bier te Ljouwert djoer,
dan moat dyn sûpe en waai op it fjoer,
to summarize, in djoere tiid
as it foarjier is net al te bliid.